Hoofdstuk 12 | Veronica komt even niet meer naar je toe

Veronica: The Never Ending Story Revisited

Het is november 2002. De mislukte herlancering van Veronica tv kabbelt nog voort op het Veronicakanaal. Maar de overgebleven Veronica-mensen willen er nog eenmaal iets van proberen te maken. Nog even wat hoofdrolspelers: dat zijn in deze fase directeur én tijdelijk bestuurslid Jan Bruins, voorzitter Joris Hillebrand, radiodirecteur Jan Hoogesteijn, Peter Hoogendoorn de tv-directeur en Michael Kroonbergs namens de tachtig man van het Veronica Magazine. Hoogendoorn wil als directeur Veronica tv een doorstart maken, maar wel onder een aantal voorwaarden. Hij somt op: ‘De programmering moest voor een breed publiek zijn. Er moest een flinke marketingcampagne ingezet worden. En we moesten op zoek gaan naar een strategische partner, want alleen zouden we het nooit redden. Die partner moesten we dan wel een goede programmering kunnen tonen, anders had praten geen zin. Daarom wilde ik zelf al beginnen om die partner ook iets te kunnen laten zien.’

Willem Van der Meer de Walcheren had eerder Unico Glorie gepolst of hij niet in was voor de directeurspost. Die is wel geïnteresseerd, want met die nieuwe media gaat het bij Endemol ook al niet zo goed en snel als hij had gehoopt. Unico gaat praten met onder anderen Michael Kroonbergs. Die herinnert zich: ‘Hij wilde het wel doen, maar hij zei: ‘Dan gaan er wel dingen gebeuren. Een aantal zwakke broeders, zoals Hoogesteijn en Hoogendoorn, moeten wel het veld ruimen.’ Ik had wel vertrouwen in hem, ik denk dat Unico die klus had geklaard.’ Maar een meerderheid in de Verenigingsraad ziet een terugkeer van de oude tv-baas niet zitten. Joris Hillebrand: ‘Het bestuur was van mening dat we iemand nodig hadden die zijn tanden in de organisatie kon zetten. Unico is meer iemand van de inhoud.’ Dan komt er een andere naam bovendrijven: ervaren rot in het tv-vak Bert van der Veer. De managers zien in hem zelfs de nieuwe algemeen directeur. Maar Hillebrand zegt: ‘Ik werd daar als voorzitter mee geconfronteerd. Voor de managers was kennelijk alles beter dan een algemeen directeur van buitenaf. Maar het bestuur wilde iemand van buiten om orde in de chaos te scheppen. Ik heb toen een gesprek met Bert gehad en gezamenlijk zijn we tot de conclusie gekomen dat Bert zich het beste kon wijden aan de vernieuwde televisieprogrammering.’ Kroonbergs weet waarom Van der Veer toch gepolst is als algemeen directeur: ‘Ze waren bang dat hij anders ook weg zou blijven. Iedereen leek heel blij te zijn dat hij in ieder geval wilde komen. Bert wilde helemaal geen directeur worden, maar heeft dat leuk gebruikt bij de salarisonderhandelingen. Daarna werd hij programmadirecteur, maar wel voor een vorstelijk salaris.’

De oud-Veronicaan Bert van der Veer had een rijke historie vol tv-avonturen met ongewisse afloop. Als programmadirecteur bij Veronica in 1995 was hij de man die Nieuwslijn en Hagens in de programmering had geplaatst. Dure en slechtbekeken programma’s, die voor verdieping moesten zorgen tussen al het zorgeloze amusement. Dat werd geen succes en die programma’s werden dus afgevoerd. Daarna ging Bert bij rtl4 een inhoudelijke slag maken door de zender te verlossen van haar bloemetjesjurkenimago. Er moesten meer paella-eters naar de zender komen. De bloemkooleters keken toch wel maar daar was de adverteerder niet in geïnteresseerd. Dit werd wederom geen succes. Het kostte veel kijkers en veel geld en de keuzes werden snel teruggedraaid. Ondanks al deze tegenslagen werd Bert van der Veer steeds als televisiedeskundige opgevoerd in allerlei items en artikelen over tv in Nederland. De parttime regisseur van de talkshow Barend & Van Dorp schreef ook boekjes en columns over tv. Hij had natuurlijk wél verstand van de business, maar zijn drang om amusement en inhoud te combineren, had geen succes. Toch benadert Peter Hoogendoorn de programmadirecteur in ruste. Joris Hillebrand was het eens met die keuze: ‘Bert is toch een expert…’ En tja, misschien wil Bert zich ook nog één keer bewijzen, net als Veronica?

Peter Hoogendoorn verklaart zich nader: ‘Bert van der Veer had een bepaalde drive om nog eens wat te laten zien. En hij wist in welke omgeving hij terechtkwam, met een gespannen ondernemingsraad en een bezorgde Verenigingsraad.’ Bert van der Veer zelf: ‘Ja, ik wist hoe Kremlin-achtig de sfeer bij Veronica kan zijn. Daarom wilde ik wel eerst met wat cruciale mensen praten. Het begon met Peter Hoogendoorn met wie ik op een geheime locatie heb gesproken. Daar heb ik hem verteld dat ik het nogal slecht vond wat Veronica toen uitzond. Ik zei Peter dat Veronica zo snel mogelijk moest ophouden met al die onzin. Daar was haast bij, vond ik, omdat Veronica anders van de kabel geflikkerd zou worden. De contracten zouden aflopen en menig kabelaar wilde geen verlenging van die slechtbekeken zender. Er moest dus snel een schema komen dat wél de moeite waard was. Ik heb daarover met diverse keypersons binnen Veronica gesproken. Dat wekte vertrouwen. Daarna had ik frisse moed.’ Toch zegt Michael Kroonbergs minder enthousiast te zijn geweest: ‘Peter Hoogendoorn kende alleen Bert van der Veer. Hij was dus dolblij dat Van der Veer mee wilde doen, maar ik dacht: kun je niet wat verder kijken? Bovendien: Bert had ook met Jan Bruins gesproken. Tegen mij zei hij toen al: ‘Waar ben ik in terechtgekomen? Die man is een autist, daar kun je niet mee praten maar hij moet wel beslissingen nemen. En je moet alles in tienvoud aanvragen. De sfeer is verziekt. Waar ben ik aan begonnen? Wat is er in godsnaam gebeurd met Veronica?’ Maar ach, hij zal toen al wel gedacht hebben dat het zijn tijd wel zou duren.’

Die laatste opmerking suggereert dat Van der Veer al vroeg moet hebben doorzien dat het een schier onmogelijke opgave was. De tv-kenner twee jaar na zijn klus: ‘Als je te veel geld uitgeeft en je hebt succes, dan vergeven ze je bij de commerciële televisie. Als je te veel geldt uitgeeft en je faalt, dan gaat je kop eraf. Het was dus een Mission Impossible. Ik dacht al snel: dit gaat mis, dat houden we niet lang vol. Ik durfde dan ook geen enkele Anaam te vragen om bij Veronica te komen werken. Ik kon toch geen Beau of Bridget meeslepen in dit avontuur? Dan maar wat beginnend talent een kans geven, dacht ik.’ Of Adam Curry daarbij hoorde, is zeer de vraag. Maar toch werd hij wel gepolst door Van der Veer. Curry: ‘Jaha, Bert heeft me ook gebeld en gevraagd of ik niet wat kon komen presenteren. Hij had één of ander geweldig liveprogramma op de vrijdagavond. Ik zeg tegen Bert: ‘Ben je van de pot gerukt?

Een laatste poging om het zelf te doen

Bert van der Veer gaat aan de slag voor een programmering die maart 2003 van start moet. Ondertussen gaat Peter Hoogendoorn op zoek naar partners. Zo gaat hij praten met John de Mol, die hij nog kent uit de onderhandelingsrondes van Big Brother. Hoogendoorn: ‘John is 31 december 2002 in het oude AVRO-pand langs geweest, waar onze tv-studio’s werden gebouwd. John zat toen nog vast aan Endemol, maar was al plannen aan het maken voor een eigen zender. Op 2 januari 2003 zijn we weer bij John geweest. Ook Fons van Westerloo en Jan Bruins waren daarbij. Dat waren moeizame gesprekken, want Jan kon niet uitleggen wat hij met Veronica wilde. Bruins zat daar alleen maar bij omdat Joris Hillebrand hem daar liet zitten, maar hij had niks te bieden. Die gesprekken leverden niets op.’ Er zijn dus nog geen partners als Van der Veer druk bezig is met zijn favoriete hobby: programmaschema’s bouwen. Hij kan niet putten uit series en films, op een paar overgebleven oninteressante restjes na. Daarom laat hij allerlei producenten van Nederland ideeën aanleveren en kiest de meest haalbare voor Veronica eruit. Eerst gaat hij nog eventjes drie weken op vakantie naar Bali. Zevenenzestig videobanden en honderden ideeën van kleine en grote producenten liggen er na zijn vakantie op zijn bureautje op de ’s-Gravelandseweg. Hij heeft dan nog zo’n twee maanden de tijd. Bert: ‘Veertien dagen nadat ik die banden was gaan spotten, had ik moeten zeggen: Dit gaat niet meer lukken. Het kon gewoon niet, het was veel te kort dag. Maar ik kon de opdracht niet meer teruggeven. We hebben nog een strafexpeditie afgelegd langs alle mediabureaus om te vertellen hoe fantastisch het zou worden. Die reageerden uiteraard erg afwachtend en wilden eerst zien wat we gingen doen. Ik kon ze nog niets laten zien, het moest nog gemaakt worden. Dat is moeilijk om te doen als je er zelf al niet meer in gelooft. Maar ik heb wel hard gewerkt om er uit te halen wat er in zat. Het is maar goed dat ik geen huwelijk meer had. Ik werkte zeven dagen per week van acht uur ’s ochtends tot één uur ’s nachts.’

In tegenstelling tot het carrouselmodel, dat nooit ter goedkeuring is voorgelegd en na een maand uitzenden nog in de conceptfase verkeerde, worden de plannen van Bert van der Veer wel goedgekeurd. De Verenigingsraad, het management en de ondernemingsraad stemmen in met zijn businessplan. Tot onvrede van de medewerkers van het Veronica Magazine. Die zien na de grote verliezen van het vorige tv-avontuur weer heel veel geld verdwijnen richting het oude AVRO-pand. Michael Kroonbergs verwoordt als hoofdredacteur de onvrede: ‘Ze waren nog net geen gouden kranen aan het monteren. Maar alles was er state-of-the-art, studio’s en apparatuur. Het duurste van het duurste en het nieuwste van het nieuwste. Draadloze camera’s, een unicum in Hilversum! En waarom? Het was duidelijk dat het ongecontroleerde uitgeven was begonnen.’ De programmadirecteur legt uit: ‘De intentie die ik met Peter Hoogendoorn had besproken, was om de eerste maanden veel geld uit te geven en flink in de bus te blazen. Daarna zouden we wel zien hoe we het geld terug moesten krijgen. Je moet met een klap beginnen. Je kunt niet voorzichtig starten. Het lukt of het lukt niet.

Mission impossible

Dus, nog even de problemen op een rijtje: Stoppen met tv heeft niet veel zin, aangezien het vorige bestuur facilitaire en programmatische verplichtingen voor vijf jaar is aangegaan. Veronica moet geheel zelfstandig in een paar maanden tijd een programmering voor zeven dagen uit de grond stampen. Films en series zijn er niet. Die eigen programma’s mogen niet al te duur zijn maar ze moeten wel meer kijkers gaan trekken. En dat in een overvol tv-landschap; Nederland telt dan al tien tv-kanalen. En dat óók nog eens na een rampzalig jaar waarin de naam Veronica al behoorlijk bezoedeld was. Toch is dat niet het grootste probleem. De grootste ramp komt van binnenuit. Van der Veer: ‘Had je op de externe aanvallen kunnen rekenen, intussen was het intern een volledige janboel geworden…’ Het zou nog heel erg uit de hand te lopen.

Bert van der Veer vertelt: ‘Alles bleek op een buitengewoon magistrale wijze tegen te zitten. Nog voordat we begonnen, ging het verhaal rond dat we bakken met geld aan het verbranden waren. In verhouding tot het carrouselmodel waren we ook wel vier tot vijf keer zoveel geld kwijt. Terwijl iedereen op z’n klompen kon aanvoelen dat we niet vier tot vijf keer zo hoog zouden scoren. Maar de mensen van de uitgeverij sputterden een partij tegen! Het was één en al emotie en oplaaiend vuur. Nou zaten we al niet in hetzelfde pand, dat was echt een constructiefout. Je kon niet van die wandelganggesprekjes hebben waarmee je de sfeer een beetje kunt klaren. Het waren nu twee kampen tegenover elkaar, waar fysiek en psychisch een grote afstand tussen zat. Bij de uitgeverij zaten onwaarschijnlijk veel frustraties. Er was ook veel eigenbelang in dat pand. Behoud van banen of verbetering van de eigen positie, daar draaide het om. De sfeer bleek al dermate verpest, dat er niet meer aan te tornen was. Toen moest onze programmering nog beginnen!’ En dat terwijl Peter Hoogendoorn dat commitment wel had gevraagd. ‘Ik heb gezegd dat we twee à drie jaar met z’n allen de neus dezelfde kant op moesten houden. Maar nog voordat het eerste programma uitgezonden was, lag de uitgeverij al te sputteren.’

Het nieuwe, nog nieuwer, nieuwste Veronica

Waar komt Bert van der Veer mee na twee maanden koortsachtig werken? Een geheel nieuwe programmering die, iets later dan beloofd, op 15 maart 2003 van start gaat. Grote billboards en vele advertenties begeleiden deze zoveelste herstart. Dit keer wordt er wel publicitair goed uitgepakt. Met een leuke knipoog bovendien: Eindelijk iets fatsoenlijks op tv. Naast die tekst zien we dan het hoofd van Menno Buch, nog steeds vooral bekend van ‘Seks voor de Buch’ en zijn sekslijnen. Of de kop van Theo Nabuurs (beter bekend als Mental Theo), de dj die we ook kennen als vj van tmf waar hij veertienjarige meisjes in de lokale disco in de tietjes knijpt. Of we zien het gezicht maar vooral de voorgevel van Anna Nicole Smith, de Amerikaanse blonde del die een bejaarde miljonair had getrouwd en daar goed aan had verdiend. Een aangekochte real-life soap over haar leven zou Veronica gaan sieren. Kortom, de boodschap is schreeuwerig met een vleugje ironie. Het ademt meer Veronica dan er vele jaren is uitgeblazen. In ieder geval ontgaat deze herstart de kijkers niet. Dat is al winst.

Pers en relaties worden begin maart op de nieuwe programmering getrakteerd. In het nieuwe Veronica-pand op de ’s-Gravelandseweg wordt in de oude AVRO-tv-studio een presentatie georganiseerd waar een ouderwets schreeuwerig filmpje wordt vertoond. De publiciteitsmachine draait overuren: ‘Ophefmakend. Dynamisch. Uitdagend. Vernieuwend én vernieuwd. En anders dan ooit. Dát is het nieuwe Veronica.’ Op 15 maart is het zover: dan is er eindelijk weer iets fatsoenlijks op tv, want op die datum presenteert Veronica haar volledig vernieuwde programmering, met maar liefst tachtig procent Nederlands product, afkomstig van een breed scala aan vaderlandse producenten, en maar liefst veertien voornamelijk nieuwe presentatoren. Het nieuwe Veronica. Het enige wat er niet nieuw aan is, is het Veronica-gevoel. ‘Het laat je niet los, het zit in je genen.’ Aldus Bert van der Veer, programmadirecteur van Veronica. ‘Het Veronica-gevoel kruipt waar het niet gaan kan’, zegt de tv-directeur die die dagen ook een andere kant van dat gevoel heeft ervaren. Tevreden mompelt Jan Hoogesteijn na de presentatie: ‘Zo, dat is tenminste weer écht Veronica. Nu nog een blondine bij de receptie’, want de nette dames en heren bij de ontvangstbalie stralen nog niet Veronica uit. En de aanwezige reclamemensen twijfelen ook nog. Ja, dat filmpje zag er wel hip uit. Oud-Veronica-stem Jos Bergenhenegouwen sprak de teksten in, ook dat klinkt vertrouwd. Maar eerst zien, dan geloven, luidt v De fatsoenlijke Veronica campagne van voorjaar 2003 Veronica billboards vol fatsoenlijke voorbeelden s De nieuwe lichting Veronicanen proost op een nieuwe toekomst toch het credo in de reclamesector. Dat het filmpje teert op oude bumperfilmpjes uit de publieke tijd van Veronica, lijkt niemand op te vallen.

Eindelijk iets fatsoenlijks op tv

Programma’s in 2003

Een paar hoogtepunten uit de programmering dan. Eén van de paradepaardjes is de dagelijkse talkshow van Menno Buch. Nee, dames en heren, het gaat niet over seks. Gezien andere erotische titels in het programmapakket zou je dat wel vermoeden. Maar nee, ditmaal is Buch journalistiek in de weer met een heuse, dagelijkse talkshow. Kennelijk kan hij ook goed interviewen. Tijdens de presentatie wordt gebruld: ‘Openhartig, toegankelijk, betrokken, ophefmakend als altijd, Menno Buch is terug! Nightclub zindert en bruist, het is een talkshow die anders is.’ De praktijk: in de tot studio omgebouwde hal ontvangt Buch elke avond in Nightclub een aantal wat uitgerangeerde journalisten, zoals de overal gewipte Bernard Hammelburg. Een opvallend groot aantal oud-Veronicanen laat zich verleiden hun oude liefde te ondersteunen en helpt het productieteam van Buch uit de brand door toch maar te komen opdraven. Zo zien we bijvoorbeeld Rob Stenders, Edwin Evers, Jeroen van Inkel, Viola Holt, René Mioch en Jeroen Kijk in de Vegte in de Veronica-studio’s terug. Veel andere gasten komen liever bij Barend & Van Dorp, de leftovers schuiven aan bij Nightclub.

Een ander dagelijks programma, vhq (hip voor Veronica Head Quarters) is een laf surrogaat van de studiogesprekjes van Kink tv. Ene Wijnand en een zekere Kristel babbelen wat, koken wat, doen wat uitgaanstips en kondigen filmpjes aan. ‘Een programma dat op de Nederlandse tv haar gelijke niet kent’, wordt er beloofd. Maar dagelijks live een uur vullen, blijkt een enorme klus. Ook dagelijks is Testbeeld, een interviewprogramma gekoppeld aan een persoonlijkheidstest. Column tv van Theo van Gogh maakt het. Zij kiezen voor een poule aan journalisten die het programma zonder noemenswaardige ervaring of begeleiding gaan presenteren. Theo van Gogh geeft het team een spoedcursus van vijf minuten per presentator. Eerder had Mies Bouwman bedankt voor die schnabbel, nadat ze de vele erotische titels in het programmaschema van Bert van der Veer had gezien. Onder de presentatorenpoule zien we oudgediende van Men’s Talk Marcus Polman terug. Hij had tenslotte nog een langlopend supercontract voor twee ton per jaar bij Veronica. Verder zien we onder anderen Revu-journalist Leon Verdonschot, mediajournalist Arjan Snijders en Quotehoofdredacteur Jort Kelder en zijn opvallende, prettig botte collega Eric Smit. Dit programma heeft, mede door het grote aantal presentatoren, een te wisselende kwaliteit.

En dan is er nog de dagelijkse afsluiter Webcamgirls. ‘Hierin krijgt de kijker een kijkje in de keuken van het webcamhouse, het walhalla voor liefhebbers van vrouwelijk internetschoon. Eigentijdse erotiek voor de liefhebber’, belooft de persmap. Dat eigentijdse blijkt ’m vooral te schuilen in de vele oproepen te sms-en voordat de dames de bh willen afgooien. Deze keus voor erotiek legt nog iets anders bloot. Ondanks dat er tijdens de presentatie nog vele andere programma’s worden geïntroduceerd, de pers pikt vooral de erotische titels op. ‘En dat terwijl erotiek maar zeventien procent van de programmering uitmaakt’, roept Van der Veer verbaasd.

Vooral 7 Lives Exposed intrigeert de journalisten. In deze Amerikaanse serie worden zeven mensen aangemoedigd zo veel mogelijk seks te hebben. Het is zogenaamd een variatie op het Big Brother-thema, maar het verdoezelt amper dat het gewoon zeer expliciete porno is. Nog niet eerder zijn er zoveel schaamlippen en piemels op een open kanaal te zien geweest. Veronica belooft: ‘Geen taboe wordt geschuwd, alle schroom verdwijnt, geen detail blijft nog onduidelijk.’ ‘Het is heel smaakvolle erotiek. Porno zonder zaad, noem ik het’, zou Bert van der Veer ter verdediging roepen. Bovendien: ‘Het is nodig voor de kijkcijfers.’

En dat blijkt, want 7 Lives Exposed zou de grootste trekker blijken. De kijkers komen in ieder geval niet voor mannetjesputter Mental Theo, die in Vrouwen Zijn Beesten zogenaamd een date zoekt voor een man. Of voor Dat Doe Je Niet over normen en waarden en hoe die verlegd kunnen worden. Of het daar ver overheen gaande Meekijken Gewenst waarin excessen juist met plezier worden vertoond. Of een reality-serie met schilder van veel naakt, Peter Klashorst. Waarbij het model en ook wat van Peters geschilder gefilmd worden. Of de would-be Peter R. de Vries, Bas van Hout, in het onopvallende Crimecafé. Of Ben Je Goed In Bed, of Vooroordelen et cetera. Daarnaast blijven vullertjes als Countdown: The Hitfiles, met Loïs Lane-zangeres Suzanne Klemann, 2 Meter Sessies, met overigens mooie opnamen en oude series als Moonlighting en de Chris Isaak Show de zender vullen. Zelfs de meester zelve, Bert van der Veer, gaat in een programmaatje presentatoren beoordelen. Deze dames en een enkele heer mogen bij Bert op schoot en hij stelt de winnaar van deze tv-competitie ‘een uitdagende baan als televisiemaker bij Veronica’ in het vooruitzicht. Een belofte die weinig zou inhouden… 

Tijdens de presentatie lopen ook nog een paar dames rond die als live-omroepsters met meeneemmicrofoon een extra dimensie moeten geven aan Veronica. Deze dames heten netmasters en moeten elke avond live de programmering aankondigen. Niet op een stoel vanuit een eigen hokje, maar ergens op een redactievloer, of in een kleedkamer, vanuit de kantine of desnoods buiten. Ze mogen reageren op de uitzending en zo moeten ze een interactief karakter suggereren. Het persbericht legt uit: ‘Jong, dynamisch, eigentijds en vooral interactief, de netmasters vervullen een unieke functie. Ze ontvangen en begeleiden gasten bij liveprogramma’s en onderhouden voortdurend contact met de kijker via sms en e-mail. Ze kunnen programma’s zelfs onderbreken met de kijkersvragen die zij tegelijkertijd ontvangen. Ze zijn interactieve televisie in de overtreffende trap. De continue link tussen kijker en programma.’ Bij de presentatie blijkt echter al dat deze dames dan wel iets te melden moeten hebben. Wanneer er geen autocue voorgelezen kan worden, blijkt er toch weinig improvisatietalent aanwezig bij de omroepstertjes. Alleen Marisa Heutink, de vrouw van 3FM-dj Giel Beelen, weet nog een eigen gezicht neer te zetten.

De kick-off

De eerste uitzenddag, 15 maart 2003, start met een eigen documentaire: Veronica op sterven na dood. Hierin dragen de nieuwe Veronica-presentatoren een grafkist met Veronica-vlag naar het strand om hem daar te water te bestellen. We horen leuk, ironisch commentaar van Jos Bergenhenegouwen. Vlak voordat de kist verdwijnt, gaat de kist open en springen de presentatoren een gat in de lucht bij de constatering dat Veronica nog lang niet dood is. Een beetje zelfkritiek misstaat Veronica niet. Als dit de toon wordt, zou het nog wel wat kunnen worden. Er zijn evengoed niet zoveel kijkers getuige van deze start. De film Austin Powers boeit aanzienlijk meer mensen. Maar dat is een eenmalige treffer. Voorop het Magazine van die week staat ook Austin Powers, met de tekst: ‘Eindelijk weer iets anders op tv’. Da’s toch wel een merkwaardige claim, voor een speelfilm die al diverse malen elders op tv te zien is geweest.

De weken erop behaalt 7 Lives Exposed het hoogste marktaandeel, gevolgd door de andere erotische producties. En dat was nou net wat voorganger Willem van der Meer de Walcheren niet had willen doen. Hij zegt daarover in Het Parool die dagen: ‘Het is makkelijk een pornofilmpje te programmeren als de kijkcijfers tegenvallen. Anderen doen dat, wij niet. Geen tieten. Ik vind het gemakzucht.’ Oud-Veronica-icoon Rob Out laat zich die dagen ook uit over de nieuwe programmering. Hij oordeelt hard: ‘Stumpers zijn het, die denken dat ze mijn oude trucje in deze tijd kunnen herhalen. Maar met blote vrouwen en zo’n figuur als Menno Buch red je het absoluut niet. Ze hebben nog minder kijkers dan een lokale omroep.’ Ook de kabelboeren zijn niet blij met deze programmering. Hen was beloofd dat het met KinderNet/Nickelodeon gedeelde kanaal juist géén seks en geweld zou bevatten. Het tegendeel wordt nu waar. Voor sommige kabelmaatschappijen alsnog een reden om Veronica een plekje op de kabel te ontzeggen. Dit tot grote ontluistering van Nickelodeon en diens eigenaar mtv. Zij worden slachtoffer van de kanaaldeling met Veronica.

De weken erna wordt duidelijk dat dit Veronica meer kijkers trekt dan het carrouselmodel. Maar het zijn er bij lange na niet genoeg. De teller blijft nu niet op nul steken, maar komt ook vaak niet boven de één procent uit. En de adverteerders komen niet. Oftewel: er gaat alleen maar geld uit. Het is ook opvallend om te zien dat er geen reclame-apparaat is dat actief aan het werven slaat. Bij grote zenders is een reclame-afdeling een hoofdtaak, hier lijkt het een bijverschijnsel. Bert van der Veer weet dat er vier mensen in dienst waren die ook spots hadden verkocht in de voorgaande maanden. Ze leken hem wel capabel. Maar Joris Hillebrand erkent: ‘De productie was allemaal redelijk op orde, maar de commerciële organisatie was eigenlijk nonexistent. Er was wel een accountmanager voor tv aangesteld. Die begon naar mediabureaus te gaan. Je moet bij de adverteerders direct goodwill kweken. Maar daar was nog amper aan gewerkt. Dat wisten wij als Vereniging ook niet natuurlijk, dat was iets voor de directie.’

Interne ellende

Is het ontbreken van een verkoopapparaat al een doodzonde, er komen nog veel meer rampen op Veronica af… Nog voordat Veronica tv goed en wel begonnen is, wordt intern al duidelijk dat het avontuur geen lang leven beschoren is. Dat komt zeker niet alleen door deze programmering en de kosten daarvan. Het komt ook door de openlijke weerstand binnen de uitgeverij. En bovenal is er een nieuwe directie die ingrijpende beslissingen gaat nemen. Het bestuur, onder aanvoering van Joris Hillebrand, stelt februari 2003 twee ad interim-bestuurders aan. Doel? Rust brengen. De kluwen ontwarren. Puinruimen en een stappenplan maken. Daarvoor komt er een algemeen directeur en een gedelegeerd commissaris. De directeur gaat over de strategische beslissingen. De commissaris is toezichthouder die in crisissituaties meehelpt met besturen. De Veronica-bedrijven staan daarmee eigenlijk onder curatele, alle financiële transacties moeten worden goedgekeurd door de commissaris.

Met wie komen Joris Hillebrand en het bestuur aanzetten? De directeur ad interim wordt Peter Kuipers. Gedelegeerd commissaris wordt Cees van Steijn. Beide mannen hadden eerder samengewerkt als interim-directie bij het noodlijdende internetbedrijf van Maurice de Hond, Newconomy. Daar hadden ze met harde hand uiteindelijk wel resultaten geboekt. Michael Kroonbergs weet nog hoe die benoeming ging: ‘Iemand van het bestuur had een interview met Van Steijn gelezen en zei: ‘Laten we die maar eens proberen.’ Die werd het dan ook. Datzelfde bestuur had al maanden allerlei kandidaten voor het directeurschap afgewezen. En nu namen ze er niet één maar twee in dienst, voor het salaris van vier directeuren’, want Van Steijn komt zelf met de voorwaarde dat Peter Kuipers mee komt. Peter Kuipers: ‘Cees was gebeld door de advocaat van het Veronica Verenigingsbestuur. Cees was net aan een klus bij het nob begonnen, hij kon zich maar één tot twee dagen per week vrijmaken. Omdat wij vaak samen crisisklusjes deden, belde hij me op of ik mee kon doen. Mijn toenmalige klus zou binnen enkele weken klaar zijn, dus ik kon daarna fulltime meedoen. Het was even zaak dat Veronica die weken zelf nog doorkwam.’

Een paar weken zelf doorkomen, dat is nog niet eenvoudig in deze periode. Er is weer eens een gebrek aan vertrouwen in de managers. Peter Hoogendoorn: ‘De ledenraad kwam begin maart bijeen om het bestuur en een deel van het management, waaronder Jan Hoogesteijn en mij, weg te krijgen.’ Joris Hillebrand: ‘De uitgeverij had dat voorgekookt. Het was ze ook gelukt om zo Van der Meer de Walcheren weg te krijgen. Toen wij daar achter waren gekomen, zijn we die vergadering van de ledenraad binnengevallen en hebben daar het werkelijke verhaal verteld. Na een donderpreek van Jan Hoogesteijn kregen we steun en hebben de oproerkraaiers binnen de ledenraad hun functie neergelegd.’ Hoogendoorn: ‘Jan hield een vurig betoog dat we kunnen samenvatten met ‘Eén voor allen, allen voor één’. Over dat we de gelederen in deze barre tijden moesten sluiten.

Het werkte. Daarna zijn Jan, Joris en ik tot de conclusie gekomen dat we een interim-management nodig hadden. De uitgeverij schrok zich rot bij de komst van die twee mannen. Ik heb me met die bestuursperikelen niet meer bemoeid en beperkte me tot het tv-traject.

‘Een week na de start daarvan heb ik gezegd dat we de tv-uitzendingen moesten laten stoppen in juni of juli. De voorwaarden waaronder ik had willen starten, klopten totaal niet meer. Er was ook geen zicht op een strategische partner. Daar was iedereen in de toplaag het mee eens. Maar dat zouden we níét communiceren.’ Dus de directeur televisie weet al dat het net gestarte tv-avontuur ten dode is opgeschreven. Bert van der Veer wist het ook allang. De komst van de interim-mannen versterkt dat idee alleen maar. Van der Veer: ‘Dat duo had nog geen zondag nodig om te concluderen dat Veronica het alleen nooit zou redden. Nog voordat we opnieuw goed begonnen waren, wist ik zodoende al dat het avontuur van korte duur zou zijn.’ Het kon Michael Kroonbergs juist weer niet kort genoeg duren: ‘Ik verwijt Peter en Cees dat ze niet meteen de stekker uit de tv hebben gehaald. Al het geld dat we daar nog aan uit gingen geven, kwam in een bodemloze put. Ik denk dat doorgaan veel meer schade heeft opgeleverd, want die uitzendingen waren helemaal niks en Veronica kwam alleen maar negatief in het nieuws. Er was grote merkschade.’

Cees van Steijn blikt terug op zijn start bij Veronica: ‘Het bestuur heeft in eerste instantie gedacht dat wij de grootste raddraaiers binnen het bedrijf wel even zouden verwijderen en dat zij dan weer verder konden. Onze komst was acuut nodig, want er dreigde een staking bij de uitgeverij. Daar was de eindredacteur geschorst door Jan Bruins. Dat moest meteen aangepakt worden en daarom hebben we die schorsing teruggedraaid, om die staking te voorkomen. Maar wij concludeerden dat er veel meer aan de hand was. Zoals de verhoudingen toen lagen, kon Veronica gewoon niet verder.’ Jan Hoogesteijn vond dat buiten het boekje gaan. Hij zegt: ‘Ze hadden zo snel mogelijk een einde moeten maken aan de chaos binnen Veronica door de mensen die die chaos veroorzaakten eruit te flikkeren. Dat hebben ze verzuimd en dat neem ik ze kwalijk.’ Peter Kuipers heeft die wens wel meegekregen: ‘Ons eerste idee was ook: rook eerst een aantal mensen uit en je hebt de macht weer. Maar er was zoveel onderling wantrouwen in dat bedrijf, dat had het bedrijf niet gered.’

Het duo Peter Kuipers en Cees van Steijn neemt zijn intrek op de Olympia, naast de kamer van directeur Jan Bruins. Peter Kuipers: ‘We kregen een kantoortje in het pand van de uitgeverij. De vakbonden hielden vervolgens tegen dat wij met werknemers konden praten. Wij ondervonden vooral wantrouwen. De mensen van het Blad wilden niet accepteren dat de macht nu ergens anders lag. Hoofdredacteur Michael Kroonbergs was in staat zodanig te manipuleren dat de hele organisatie bij het minste of geringste in de contramine schoot.’ Over de onvrede bij het Magazine is overigens bij beide interim-mannen wel begrip. Kuipers: ‘Ja, men had wel enig recht van spreken. In de voorgaande jaren was het Blad leeggeplukt voor allerlei rare initiatieven. Het was de geldmachine van het bedrijf geweest, dat ging om meer dan tien miljoen euro winst per jaar. Er werd nauwelijks nog geïnvesteerd in het Blad. Er was ook geen langetermijnbeleid.’ Van Steijn: ‘Eerlijk gezegd kon ik me het verzet vanuit de uitgeverij wel voorstellen. Er werd veel geld uitgegeven aan de tv-activiteiten. De inhoudelijke programmering had niets te maken met wat het Blad wilde uitstralen. Dat gaat schade berokkenen aan dat blad. Zij wilden dus die tv-activiteiten stoppen.’ 

Maakte tv Veronica kapot?

Maakten de tv-activiteiten de totale kas van Veronica leeg? Oftewel: hoe terecht was de vrees dat de tv-afdeling uiteindelijk zelfs het Magazine kapot zou maken? Cees van Steijn: ‘Laten we vooropstellen dat eigenlijk niemand wist hoeveel geld er nou uitging. De financiële organisatie was een grote puinhoop, niets was terug te vinden. Ze waren of volstrekt incapabel daar of ze saboteerden de boel bewust. Maar de Vereniging geloofde sterk dat ze de tv-activiteiten nog wel een tijdje vol konden houden en ook dat ze flink konden gaan bieden om één of twee etherfrequenties voor radio te krijgen. Ze maakten daarbij echter één cruciale denkfout. Ze hadden de vooruitbetaalde abonnementsgelden van het Blad in hun berekeningen meegenomen. En dat kan natuurlijk niet. Daar kun je niet mee spelen.’ Hillebrand ontkent dit: ‘Jan Bruins heeft naar ons toe altijd rekening gehouden met het feit dat zo’n dertig miljoen euro aan abonnementsgelden vastzat in de uitgeverij en daarom niet besteed kon worden.’

Maar deze zienswijze van het nieuwe management maakt verdere investeringen niet haalbaar. Zij menen dertig miljoen euro minder te kunnen besteden. Voor tv waren door Van der Meer de Walcheren vele langlopende contracten aangegaan, die nog tientallen miljoenen euro’s zouden kosten. Dan waren er nog hoge afkoopsommen, rechtszaken, allerlei vreemde bedrijfsonderdelen als een restaurant, een skybox en branchevreemde uitgaven zoals het blad Race Report. Veronica zou niet veel geld overhouden als er niets zou gebeuren. Voorzitter Joris Hillebrand zegt dat er geen groot gevaar is geweest voor de toekomst van het Veronicablad. ‘Op geen enkele manier is er geld in het tv-verhaal gestoken dat we niet hadden. Het werkkapitaal van de uitgeverij is niet aangesproken. Er zijn ook geen aandelen van het Blad beleend. Geplande investeringen in het Blad zijn ook gewoon doorgezet. Het blad leed er dus niet onder.’

Als de interim-mannen binnenkomen, willen ze het ongecontroleerde uitgeven stopzetten. Maar in zijn eerste week bij Veronica zou Cees van Steijn zeggen: ‘We hebben een tiet met geld. Ik heb nog nooit bij een bedrijf gewerkt dat financieel zo gezond is.’ Vanwaar dan toch die onrust vanuit de hoek van de uitgeverij en het Magazine? Voorzitter Hillebrand: ‘Die mannen wilden de baas van het hele bedrijf worden en gingen onrust veroorzaken.’ Zij krijgen bovendien steun uit onverwachte hoek. Hillebrand: ‘Ja, ik ben ervan overtuigd dat Joop van der Reijden hierbij betrokken was. Het is ook niet zo gek dat de grootste streek ons geflikt is door de hoofdredacteur, Michael Kroonbergs. Die heeft in de tijd van Van der Reijden een aantal salarisverhogingen gehad. Hij is met mensen van de vakbond cnv gaan stoken in dit bedrijf. Ik wist dat die vakbondsmeneer goede relaties had met Van der Reijden. Die meneer is opgejut door Joop om hier te gaan stoken.’ Er was deze meneer door Kroonbergs bovendien een mooie baan bij de uitgeverij in het vooruitzicht gesteld, beweren diverse betrokkenen. Het is weer eens belangenverstrengeling all over the place bij Veronica…

Drie problemen volgens Kuipers

Drie problemen lagen er op de interim-mannen te wachten, blikt Peter Kuipers terug. ‘Probleem één: er was een volstrekte anarchie uitgebroken bij het Blad. Het Magazine accepteerde de aandeelhouder niet meer als baas. Dat is bij Veronica dus de Vereniging, ofwel de ledenraad en het bestuur. De hoofdredacteur van het Blad lekte interne stukken naar de pers. Er verschenen verschrikkelijke verhalen in de kranten over het bestuur, ook over hun privéleven. Probleem twee: er waren gigantisch veel plannen voor radio en televisie. Maar Veronica was daarbij geheel afhankelijk van buitenstaanders. Er was geen enkele kennis of knowhow in huis. Met televisie was al een valse start gemaakt. Er waren vele langlopende contracten aangegaan en men wist ook niet meer hoe nu verder te gaan. Daarom was Bert van der Veer maar aangetrokken. Volgens het businessplan van die tv-doorstart zou het eerste jaar vijftien miljoen verlies worden gedraaid en het tweede jaar zeven miljoen. Die cijfers vonden wij nogal positief, de schade zou nog veel erger worden. Probleem drie: Veronica had grote plannen om te bieden op de veiling van etherfrequenties voor radio. Jan Hoogesteijn moest daar het businessplan voor schrijven, maar er lag nog niets. Het moest wel op heel korte termijn gebeuren en het ging weer om tientallen miljoenen euro’s. Kortom: grote wensen, maar geen enkele sturing.’

Peter Kuipers komt met twee keuzemogelijkheden bij de Verenigingsraad terug. ‘Ze konden kiezen om hun grote ambities een aantal jaren uit te stellen en de zaken op orde te brengen. We zeiden: ‘Dat kunnen wij voor u doen, maar dan vallen er wel een aantal ontslagen bij het Blad. En de zekerheid dat dit lukt is vijftig procent, want de redactie heeft veel macht, zij kunnen het Blad stilleggen. U moet de rug rechten en heel veel geld sparen, want u heeft niet genoeg voor uw ambitieniveau.’ We hadden uitgerekend hoeveel geld er was. Men dacht dat ze tachtig tot negentig miljoen op de bank hadden staan. Vandaar dat ze dachten dat televisieplan wel een paar jaar vol te kunnen houden. Ook bieden op een radiofrequentie was dan geen probleem. Maar van die tachtig miljoen is bijna 45 miljoen werkkapitaal. Dat zijn vooruitbetaalde abonnementsgelden, maar dat moet nog gebruikt worden. Het blad moet nog gedrukt worden, daar kun je voor die tijd niet aanzitten. Dus is het vrij beschikbare kapitaal maar 40 tot 45 miljoen euro. Dus ik uitleggen: ‘U denkt dat het tv-avontuur vijftien miljoen gaat kosten het eerste jaar.’ Maar de uitgaven waren vele malen groter, mede door langlopende afspraken. Dat ging 30 tot 35 miljoen kosten. Aan de inkomenskant stond niets. Er was geen commercieel apparaat en er zat niets aan te komen. Er is dan nog maar tien tot vijftien miljoen over om een radiofrequentie mee te kopen. Wij voorzagen dat er nog aanzienlijk meer nodig was. Bovendien waren ook daar geen inkomsten voorzien. Er lag nog geen enkel businessplan. Conclusie: Als Veronica toch voor dit brede ambitieniveau koos, zou dat alleen lukken door met partners aan de slag te gaan. Dat was dus de andere keuzemogelijkheid voor de Vereniging. Als er niet gekozen zou worden, zou de kas eind 2003 gewoon leeg zijn geweest.’

Volstrekte anarchie

Kuipers en Van Steijn maken vervolgens al binnen de eerste weken de meest wonderlijke avonturen mee. Van Steijn: ‘We dachten bij Newconomy alles al meegemaakt te hebben. Maar het was peanuts vergeleken met Veronica! Dat sloeg alles! Alles wat je hier deed of waarvan men vermoedde dat je het deed, leverde extreem veel media-aandacht op. Bij een ander bedrijf staat er een klein berichtje over een staking op pagina negen. Bij Veronica was het openingsnieuws op alle voorpagina’s!’ Kuipers: ‘Zulke chaos als bij Veronica hadden Cees en ik nog nooit meegemaakt. Volstrekte anarchie! We kregen afgetapte telefoongesprekken toegespeeld. Vertrouwelijke stukken werden na kantoortijd rondgedeeld. En het leek er zelfs op dat onze e-mails bij de directeur van de uitgeverij terechtkwamen. Dus op een gegeven moment mailden we alleen nog privé met elkaar. Je kon niemand vertrouwen. Afspraken moesten buiten de deur op geheime locaties gehouden worden. Mensen werden bedreigd, er moesten bodyguards ingezet worden. Absurd! Alles ging om de macht binnen het bedrijf. Dan had je nog de twee voormalige voorzitters die op zoek waren naar eerherstel. Joop van der Reijden liet zijn voormalige secretaresse alle geheime informatie naar hem lekken. Hij had de valse hoop op een terugkeer. Ook Willem van der Meer de Walcheren had zijn informanten. Beide mannen wilden het bestuur terugpakken, het bestuur dat hen eruit had geflikkerd. Alles wat dat bestuur deed – inclusief het aannemen van twee interim-managers – was in strijd met hun belang: het hebben of terugkrijgen van de macht.’

Ondertussen is er ook nog zoiets als de herstart op tv. Een herstart waar wel wat over wordt geschreven, voornamelijk over de seksprogramma’s. Maar Veronica haalt die dagen vooral de pers met de eigen realitysoap die zich voltrekt in de twee panden van het mediabedrijf. Het ene kamp zit op de Olympia waar de uitgeverij en de Magazine-redacties zitten. De tv- en radioafdeling op de ’s-Gravelandseweg zijn dan het andere kamp. Beide partijen spreken over elkaar als ‘de vijand’. Een verslaggever van Nieuwe Revu beweert dat Kroonbergs tegen hem zegt: ‘Ben jij al bij de fascistische kant geweest? Dan moet je nu ook even bij mij langskomen.’ Van der Veer stuurt een camerateam van Veronica tv naar de Olympia. Zo kunnen ze achter de plannen van de collega’s komen. Maar, adviseert Bert: ‘Zeg wel dat je van de Wereldomroep bent, anders gooien ze de deur dicht.’ Zomaar een sfeerschets van een gemiddelde werkdag in deze weken. Voor een blonde receptioniste, die al vele jaren voor Veronica werkt, is het ook niet meer duidelijk. Ze werkt ’s ochtends bij de uitgeverij en ’s middags bij radio en tv. ‘Voor hen van de uitgeverij ben ik fout omdat ik ook aan deze kant werk’, zegt ze verward.

Dan is er het ‘olijke’ voorval van de nieuwbakken journalist Menno Buch. Hij moet nog een beetje wennen aan zijn rol als talkshow host als hij in de tweede week van de tv-herstart een bedreigende e-mail verstuurt naar de hoofdredacteur van het Magazine. Kroonbergs wil namelijk geen interview meer plaatsen met Buch over diens ‘Nightclub’, nadat Buch mensen van de vakbond heeft beledigd. Die vakbondsmensen zijn juist binnen Veronica een sterke lobby aan het voeren voor het Magazine. Buch had op de radio gezegd dat deze mensen uit hun mond stonken. Een reden voor Kroonbergs om geen promotie meer in het Veronicablad te willen maken voor Buchs programma. Buch schrijft na het afgeblazen interview aan Kroonbergs: ‘Vanaf vandaag zal (en ga) ik u achtervolgen tot de poorten van de hel’ en meer van dergelijk fraai proza. Kroonbergs doet aangifte bij de politie en huurt bodyguards in. Hij zegt erover: ‘Dit is terreur. En ik moet zeggen, z’n broer schreef beter.’ Buch biedt zijn excuses aan maar de toon is gezet. De Telegraaf maakt er voorpaginanieuws van. Het is de zoveelste dag met negatief nieuws over Veronica in de kranten.

Veronica’s allereerste staking

Donderdag 27 maart wordt er voor het eerst in de Veronica-geschiedenis gestaakt. Het personeel van de Veronica Uitgeverij blijft een dag buiten op het terras zitten. Ze zijn het zat! Ze willen een onderzoek naar de financiële spilzucht aan de andere kant van Hilversum. Ze willen de huidige bestuurders en interim-directie naar huis sturen. En ze willen een onafhankelijk, diepgravend financieel onderzoek naar de wandel van de verantwoordelijken van de laatste jaren. Alle boeken moeten bekeken worden en de onduidelijke geldstromen van de afgelopen drie jaar moeten boven water komen. Als die avond in het televisiegebouw de ledenraad voor een spoedbijeenkomst wil binnenkomen, staan er beveiligers voor de deur om eventueel muitend personeel buiten te kunnen houden. ‘Wat denken ze daar nou, dat we ze in elkaar gaan slaan?’ roept Michael Kroonbergs verbijsterd. Bert van der Veer: ‘De pers belegerde ons. Ik zie me nog staan in de regen met de bodyguards voor de deur.’ Peter Hoogendoorn had het verzoek om lijfwachten voor de deur te zetten hardop uitgesproken. Waarop Menno Buch had geroepen: ‘Ik heb ze met knuppels en met pak. Zeg maar hoe je ze hebben wilt.’ Joris Hillebrand laat geen personeel binnen bij de vergadering. Hij spreekt sowieso amper met de werknemers, van welke afdeling dan ook. Dat frustreert vooral de mensen van het Magazine weer. Kroonbergs: ‘Vanachter een gordijn gluurde Hillebrand naar het personeel. Dat hij buiten in de regen liet staan en dat geen uiting mocht geven aan zijn onrustgevoelens. Niemand wilde meer naar ons luisteren.

Voorzitter Hillebrand begrijpt de commotie van die hele dag niet. De interim-managers hadden tenslotte per brief ingestemd met vrijwel alle eisen. Hij zegt: ‘Er zou een onafhankelijk onderzoek komen en dat is er ook gekomen. Slechts één eis was niet bespreekbaar: het terugdraaien van het ontslag van de voormalig secretaresse van Joop van der Reijden. Zij had vertrouwelijke informatie gelekt. Cees van Steijn heeft met onze advocaat gekeken naar de situatie. Zij concludeerden dat een staking onder deze omstandigheden onwettig was. De keutel werd per omgaande ingetrokken en de volgende dag werkte iedereen weer. We hebben als interimbestuur ook diverse malen met de or gesproken. We hebben ons dus niet afgesloten van het personeel. Maar de vakbondsman wilde alleen met ons praten onder de voorwaarde dat we Kuipers en Van Steijn zouden wegsturen. Dat was voor ons onbespreekbaar. Als je als aandeelhouder management aanstelt om orde op zaken te stellen, moet je ze ook hun werk laten doen.’

In het Blad van 12 april schrijft Michael Kroonbergs een redactioneel commentaar. Een zwarte pagina waarin hij de onwetende lezers wil vertellen wat er allemaal speelt binnen het bedrijf. Hij schrijft onder meer dit: ‘Het valt niet mee om uit te leggen wat er allemaal bij Veronica aan de hand is. Mensen denken bijvoorbeeld dat wij tegen Veronica-televisie zijn. Dat zijn we niet. We zijn wel tegen een tv-avontuur dat op drijfzand is gebouwd. En dat vinden we niet alleen in ons eigen belang, maar ook voor de vele mensen die bij de televisie werken. Mensen denken dat het afgelopen is met dit blad. Niets is minder waar. Veronica Uitgeverij is nog steeds één van de best renderende bedrijven van ons land. (…) Op de televisie spreekt een programmadirecteur van Veronica tv dat het ‘pay-back’ time is. De uitgeverij moet niet zeuren maar nu gewoon aan televisie betalen. Waarom? Moeten wij de werkgelegenheid van ruim honderd man in gevaar brengen? Wij begrijpen het niet. Er wordt gesteld dat ons bedrijf geen bestuur wil hebben. Ook dat is niet waar. Wij willen een bestuur dat zich om ons bekommert. Wij willen geen bestuur waarvan de voorzitter (Joris Hillebrand) niet bereid is om naar Hilversum te komen om de staking af te wenden. Wij willen geen bestuur dat door de rechter gedwongen moet worden om te praten, dat zijn handen van het bedrijf aftrekt en zegt: zoeken jullie het maar uit.’

Als in De Telegraaf vervolgens een verhaal verschijnt over Veronica met citaten van Cees van Steijn, is het vertrouwen in de interim-directie definitief zoek. Van Steijn zegt er onder andere: ‘De verschillende Veronica-onderdelen zijn een prima onderpand voor een lening’, bedoelend dat hij nog altijd de uitgeverij zou kunnen verpanden om een failliet Veronica te voorkomen. Kolen op het vuur van het verontruste brandje bij het personeel op de Olympia. Uit wanhoop wordt er in het nieuwe Magazine, nummer 15 van 19 april, een lijst met namen van de bestuursleden gepubliceerd. Strekking van het artikel: ‘Naar ons willen ze niet luisteren, misschien luisteren ze wel naar u.’ De leden van de Verenigingsraad en het bestuur zijn diep gegriefd door deze actie van het Magazine. Ze hebben geen goed woord meer over voor Kroonbergs en zijn mee-stakende sympathisanten. Rayonbestuurder Henk Klomp zou zeggen: ‘Als ik die man voor m’n bumper krijg, geef ik gas.’ Directeur Peter Kuipers is ook verbijsterd en wil ingrijpen. ‘Die oproep met de privénummers van het bestuur erbij gebeurde onder het mom van de redactionele vrijheid. Maar dit ging echt te ver. Ik belde de drukker: ‘Stop de persen maar!’ De drukker was ontzettend bang, want Marcel ten Holte van de uitgeverij had gedreigd dat hij de wekelijkse order zou terugtrekken als ze de persen zouden stopzetten. Dat bedrijf verdiende natuurlijk heel goed aan het Magazine, dat was hun belangrijkste opdracht. En die man wist ook niet wie er nu de baas was bij Veronica en naar wie hij moest luisteren. Het hele bestuur heeft een brief ondertekend om aan te tonen dat Cees van Steijn als gedelegeerd commissaris het recht had om te zeggen dat het Blad teruggehaald moest worden.’ Daardoor komt het aangepaste blad een dag later bij de abonnees, met de gewreekte pagina maar zonder de telefoonnummers. Tot grote onvrede van Kroonbergs.

Oudgediende Jan Hoogesteijn had zich als radiobaas van Kink fm jarenlang kunnen onthouden van het bestuurlijke gekissebis binnen Veronica. Maar als directeur radio zit hij er anno 2003 middenin. Hij zal meer dan eens de Veronica-waarden moeten verdedigen en bewaken. Hoogesteijn blikt terug: ‘Toen de pleuris uitbrak en ik in een soort directie zat, kon ik me er niet meer aan onttrekken. En op een gegeven moment wilde ik dat ook niet meer. Die gekken bij het Magazine zaten de boel naar de klote te helpen. Er heeft altijd een heel andere cultuur geheerst bij het Magazine dan bij de radio- en tv-afdeling. Het was daar veel minder rock-’n-roll. Nu beweerden ze dat zij het geld binnenbrachten en dat het verkwist werd aan radio en vooral tv. Maar ze zijn zo groot geworden door de gratis marketing op radio en televisie vanaf 1975. Arrogante klootzakken zijn het. Zakkenvullers!’ Kroonbergs verweer: ‘De kas liep met miljoenen per maand leeg, de continuïteit van het Blad dreigde in gevaar te komen. Wat er toen allemaal voor krachten zijn losgekomen in dat bedrijf, dat wil je niet weten. En hoe er gelekt werd naar de pers! Dat gebeurde aan alle kanten. Strategisch geregisseerde artikelen, allemaal vriendendiensten. Jan Hoogesteijn had er ook een handje van. Henk Klomp en meer van dat soort gasten in de ledenraad bepaalden waar het naartoe ging met dit bedrijf. Ik heb Henk Klomp eens een avond over onze problemen gesproken, dat was om te huilen. Hij had het alleen maar over dat hij nog een ansichtkaart had van Rob Out. En dat het niet zo’n vaart liep, want het kwam altijd weer goed met Veronica. Dat soort mensen realiseert zich niet dat zij oordeelden over het brood van 140 mensen.’ ‘Zei de man die zich vorstelijk liet betalen door Veronica en SBS’, voegt Hoogesteijn fijntjes toe.

De herstart van Veronica Radio

Wie denkt dat er met deze perikelen wel een historisch dieptepunt bereikt is binnen Veronica, komt bedrogen uit. De problemen rondom de tv en het Blad werden overtroffen door de rem op de ambities met Veronica Radio te zetten. De club die radio zo hoog in het vaandel heeft staan, waar het hele bedrijf uit is voortgekomen, gaat namelijk iets bijzonder desastreus doen op diezelfde stakingsdag, 27 maart 2003, twee weken na de herstart van tv.

Maar eerst even terug naar de aanloop van deze radioronde. Op 6 december 2002 worden de supersonische nieuwe radiostudio’s aan de ’s-Gravelandseweg geopend. Natuurlijk zijn de mensen van de Verenigingsraad daar om zich te laten fêteren op lekkere hapjes, drankjes en zalvende woorden. Jan Hoogesteijn spreekt ze toe in de nieuwe Kink fm-studio. De toespraak is tegelijk in beide, spiegelbeeldig gebouwde radiostudio’s te horen. In de helblauwe van Radio Veronica en in die donkerzwarte Kink-studio. De toehoorders juichen bij Jans woorden: ‘De strijd die Kink de afgelopen zeven jaar heeft gevoerd en nog steeds voert is exemplarisch voor zijn moeder: Veronica. Veronica is ook groot geworden door alsmaar weer te vechten voor haar bestaan. Wij zijn schatplichtig aan dat radioverleden en ik voel me persoonlijk verplicht die traditie voort te zetten. Veronica is radio en radio is Veronica, wat andere derivaten ook mogen zeggen. Het is de moeder van de Nederlandse radio en maatgevend voor het niveau waarop die Nederlandse radio zich nu bevindt. Wel is Veronica Radio de afgelopen jaren een beetje vreemdgegaan. Ze is naar bed gegaan met de hmg, maar na wat wilde omzwervingen is ze sinds april dit jaar weer onderdak, daar waar ze hoort, bij de Veronica Vereniging. Het moge duidelijk zijn dat radio weer gestegen is in de Top 40 van de prioriteitenlijst van de Vereniging. Als u om u heen kijkt kunt u zien dat het ons menens is. Het ruikt hier naar radio en het is onze intentie om die geur alleen maar sterker te maken. Twee nieuwe uitzendstudio’s en drie productiestudio’s is niet voldoende. We zijn hebberig en gretig, we willen veel meer ruimte, wij willen op de fm komen, zowel met Kink als met Veronica. Als er geen parlementair roet in het eten wordt gegooid of mensen naar de rechter stappen, dan zullen de plannen van het kabinet worden uitgevoerd en dat kán betekenen dat Kink fm vanaf 1 juni uitzendt op de fm!’ Luid applaus natuurlijk onder de volgelingen. Rayonvertegenwoordiger Henk Klomp loopt glunderend de studio’s van Radio Veronica binnen en vraagt aan dj Michiel Veenstra: ‘Waar is de drank? Toen Rob Out hier nog was, stond er tenminste een fles rum klaar in de hoek.’ Michiel kijkt verbaasd naar de hem onbekende oude man die zijn radiostudio in schuifelt en heeft geen idee waar Henk het over heeft… 

De frequentieverdeling

De radiostudio’s, montageruimtes én een sessiestudio, waarin Jan Douwe Kroeske weer 2 Metersessies gaat afnemen. Alles ademt het vertrouwen dat Veronica heeft in de aanstaande herverdeling van de ether. Veronica meent dat zij minimaal één, maar liefst natuurlijk twee frequenties gaat krijgen voor haar radiozenders. Dat heeft te maken met de eind 2002 aangekondigde verdeelmethode. Dat was een polderverdeelmethode geworden vol politieke compromissen, waar Jan Hoogesteijn zijn steentje aan had bijgedragen. De radiobaas vertelt: ‘De wijze van verdeling is niet alleen op het conto te schrijven van Veronica. Wat wel op ons conto te schrijven is, is dát er überhaupt verdeeld is. Vele andere partijen, vooral Sky Radio, Radio 538, Noordzee fm en Radio 10 hebben jarenlang succesvol die verdeling tegen weten te houden. Die kortzichtigheid heeft ze dit onwerkbare compromis bezorgd. Hadden ze het zelf maar niet steeds op een akkoordje moeten gooien met de politiek. Dan had Den Haag de tijd gehad een fatsoenlijk verdeelmechanisme uit te werken. Nu hebben ze in de haast een verdeling gemaakt die niet de schoonheidsprijs verdient. Wij hebben bij de rechter een snelle verdeling afgedwongen omdat wij niet te ontvangen waren en dus een verdeling wilden. Het is nu een beetje veilen en een beetje op inhoud beoordelen geworden, waarbij één pakket helemaal op Kink fm was geschreven. Dat was dus winst voor ons.’

Geïnteresseerden kunnen voor 31 maart 2003 hun bieding en hun inhoudelijke voornemens bij de overheid inleveren. Koortsachtig wordt er bij alle radiobedrijven aan businessplannen geschreven. Peter Kuipers wilde wel eens zien wat Jan Hoogesteijn had opgesteld. Kuipers: ‘Ik wist eerst helemaal niet waar Jan het over had, ik wist niets van die frequentieverdeling. Jan vertelt dat er binnen een paar weken een plan ingeleverd moest worden. Dus ik zeg: ‘Laat maar zien dat businessplan.’ Waarop hij zegt: ‘Dat is er niet.’ Ik weer: ‘Jan, dat kan toch niet waar zijn?’ Veronica was al acht jaar bezig met allerlei juridische procedures om maar toegelaten te worden tot de frequentieverdeling en dan ligt er niet één businessplan! Dat heeft ons in hoge mate verbaasd.’

Hoogesteijn legt uit waarom er nog geen plan lag: ‘Ik kon geen businessplan laten zien, want de politieke besluitvorming werd pas afgesloten halverwege februari. Ondertussen waren de heren zo druk met het niet-ingrijpen in de chaos dat ze zich daar niet in verdiept hebben. En Peter Kuipers moest ook tijdens de bieding op vakantie, terwijl ik in de shit zat. Wanbeleid!’ De vorige voorzitter, Willem van der Meer, zegt dat er wel degelijk schetsen voor een businessplan lagen. ‘Ik heb daar de hoofdlijnen voor aangegeven. Hoogesteijn was er ontzettend laks in. Hij kon het ook gewoon niet.’ ‘Zegt de man die het besluit heeft genomen om enorme investeringen in studio’s te doen, zonder enige zekerheid over een etherfrequentie’, roept Hoogesteijn terug. ‘Het was mijn intentie om in Amsterdam te blijven tot na de frequentieverdeling, maar omdat Van der Meer een conflict had met de or over Brasserie Harkema werd Kink gedwongen om terug te keren naar Hilversum in een idioot opgetuigd AVRO-pand. Willem heeft een goede rol gespeeld in de diverse juridische procedures rondom de frequentieverdeling maar hier schiet hij door. Bovendien lagen er wel degelijk plannen, die alleen op financieel gebied niet konden worden uitgewerkt. De politieke besluitvorming werd pas halverwege februari afgesloten. Er waren nog heel veel belangrijke punten onduidelijk, die allerlei financiële consequenties hadden. Zo wisten we nog niet of de bankgarantie voor drie of voor acht jaar afgegeven moest worden. Dat heeft een enorme invloed op je hele planning. Als Kuipers niet op vakantie was gegaan, had hij sneller en accurater inzichten kunnen verkrijgen in de financiën van de Vereniging waardoor men een beter advies aan het bestuur had kunnen geven.’ Aldus de man die door de beslissing van de interim-directie zijn droom waar hij acht jaar aan heeft gebouwd, in rook ziet opgaan.

Peter Kuipers ziet evengoed geen plan en moet wel snel wat verzinnen: ‘We wisten nu wat die overheidscommissie wilde en vanuit die behoefte zouden we zelf een plan schrijven. De angst dat dingen zouden uitlekken was zo groot, dat er een pand werd gehuurd in Utrecht, geheel beschermd en beveiligd. Binnen een week ging het gerucht door het Veronica-gebouw dat heel veel papier vanuit Veronica naar een pand in Utrecht werd vervoerd, waar het door de shredder ging. Het verhaal haalde ook de kranten. En iedereen geloofde het!’ Van Steijn: ‘Die ruimte in Utrecht werd gehuurd en contant betaald. We vonden Jan Hoogesteijn licht paranoïde, maar misschien had hij wel gelijk. Hij dacht dat alles zou uitlekken en alles lekte ook uit.’

Radio wordt opgegeven

De interim-directeuren trekken dan vergaande conclusies. Peter Kuipers: ‘Het was een voorwaarde van de overheid dat het businessmodel renderend moest zijn. Voor Radio Veronica kon je dan niet verder bieden dan 25 tot 30 miljoen euro voor zo’n frequentie. We waren ervan overtuigd dat andere partijen een veelvoud van dat bedrag zouden bieden. Dat is later ook gebleken. Maar we hadden niet het geld voor zo’n plan. Dan was er nog Kink fm. Daar had Veronica ook al jarenlang in geïnvesteerd. Er was door de overheid een frequentie vrijgemaakt die helemaal op Kink geschreven was. We hadden er een businessmodel bij geschreven waarin we aangaven dat we er tussen de tien en vijftien miljoen aan kwijt zouden zijn. Dat kon nog net, krapjes aan. Meebieden met Kink fm had echter gevolgen voor bieden voor een breed Radio Veronica. Als je dat in combinatie met een doelgroepenzender, zoals Kink fm, zou doen, dan mocht je van de overheid niet meer samenwerken met andere partijen. En dat zou nog wel eens nodig kunnen zijn geweest. Conclusie: niet bieden voor Radio Veronica. Kink fm kon dus wel, maar we zaten met een ander probleem. Hoorde Kink wel bij Veronica? Binnen de Vereniging was er weinig gevoel voor deze zender. Ze hadden daar hun zinnen gezet op een terugkeer van Radio Veronica. Maar moeten we dan voor een format gaan dat niet echt Veronica is? En gaan we daar alle resterende financiële middelen voor inbrengen? Onze beslissing: niet doen.’

Jan Hoogesteijn wordt er nog boos over als hij aan deze korte beslissingsronde terugdenkt. ‘Het is een aaneenschakeling van leugens. Het besluit om niet te bieden had niets te maken met eventuele gevoelens in de vr maar met het ontbreken van inzicht in de financiën van Veronica. De beide heren hadden het te druk met vakantie vieren en andere opdrachten om zich hier wat intensiever mee bezig te houden. Bovendien hadden ze volgens mij allang het besluit genomen om Veronica richting de publieke omroep te duwen. Noch Van Steijn noch Kuipers heeft in die periode enige betrokkenheid getoond en vooral de eerste heeft zich alleen maar beziggehouden met zijn eigen eventuele aansprakelijkheid. Een halfjaar later, toen men eindelijk wist hoeveel geld Veronica nog had, bleek dat een bieding met Kink fm gemakkelijk had gekund, inclusief de exploitatie. Ik heb hun besluit ook nog in de vr verdedigd omdat ik ervan uitging dat zij hun huiswerk wel hadden verricht. Niet dus.’

Cees van Steijn hakt twee dagen voor de bieding de knoop door. Van Steijn. ‘We hadden wel kunnen bieden. Naast het vaste bedrag dat we moesten betalen hadden we 538.000 euro willen bieden, dat vonden we wel een leuke grap. Maar het ging niet om het biedingsbedrag. Het ging erom hoeveel geld je in de acht jaar dat je die frequentie zou mogen gebruiken, kwijt zou zijn. Onverantwoord veel, zonder dat er inkomsten tegenover zouden staan. Ik belde Peter op, die op een piste stond tijdens een skivakantie, en ik zei hem dat we niet konden bieden. Hij was net zo verbijsterd als het personeel maar begreep het wel. Ja, dat is een bijzondere week geweest.’

Deze beslissing valt twee dagen voor de deadline van het inleveren van de aanvraag. Het niet meedoen slaat in als een bom. Totale verbijstering en verslagenheid bij de radiomedewerkers is het gevolg. En natuurlijk bij de man die hier acht jaar naartoe had gewerkt, Jan Hoogesteijn. ‘Dat is beslist een van de dieptepunten van mijn vermeende carrière. Een trauma. En in retrospectief ook onterecht, omdat het geld er wel was. Voor Kink had makkelijk geboden kunnen worden. Ik ben het slachtoffer geworden van de enorme chaos in het bedrijf. Met name de heer Cees van Steijn vond de risico’s te groot en besloot dat er niet geboden moest worden.

Bij de uitgeverij begrijpen ze er ook niets van. ‘Maar als we wel geboden hadden, hadden ze weer moord en brand geroepen dat wij ‘hun’ geld over de balk hadden gesmeten’, aldus Joris Hillebrand. Peter Kuipers weet het ook nog. ‘Ja, de uitgeverij riep natuurlijk meteen dat we onbetrouwbaar waren. Ze zeiden: ‘Zie je nu wel, ze zouden bieden! Hier is acht jaar in geïnvesteerd en nou bieden ze niet eens. Wat een stelletje idioten!’ Maar de Vereniging begreep het wél. Echt waar. We hadden ze verteld: ‘U bent op weg naar een faillissement en u heeft bestuurlijke aansprakelijkheid.’ De Kink fm-directeur nog één keer: ‘Het was zeker onterecht om niet te bieden voor Kink fm. De overheid had dat A5-kavel gewoon voor Kink geschreven. Kink was cultureel verantwoord, progressieve partijen konden daar goede sier mee maken. Een paar maanden later kwam ik staatssecretaris Rick van der Ploeg tegen. Die zei: ‘Je hebt een gaatje in je hoofd. Dat pakket hadden we voor jullie bedoeld, om van jullie af te zijn.’ Het heeft er altijd goed uitgezien voor Kink fm, daar hadden we ons op moeten concentreren. En niet op de televisie. Maar Willem van der Meer de Walcheren wilde heel graag directeur televisie worden. Het is een egokwestie geweest.’

Eind mei worden de winnaars van de bieding bekendgemaakt. Het voor Kink bedoelde fm-pakket gaat naar een andere doelgroepenzender, id&t Radio (later: Slam!fm) het dancestation van partyorganisator id&t. Toch ziet de Veronica-voorzitter nog één positief puntje aan het niet meebieden met Kink. ‘Ironisch genoeg weten we nu dat de latere deal met Sky, waarbij Radio Veronica terug op de fm kwam, niet gesloten had kunnen worden als Kink een fm-plek had gekregen. Veronica zou dan immers met Sky over drie frequenties beschikken en dat mocht niet van de overheid. Het debacle van Kink fm maakte de terugkeer van Radio Veronica mogelijk’, concludeert Hillebrand.

Aanvankelijk doet Veronica dus niet meer mee in radioland. Maar dan krijgt Jan Hoogesteijn een paar weken na de inschrijving voor de etherfrequenties een helpende hand aangereikt. Bij de afhaalbalie van een Indonees in Amsterdam komt hij oud-collega en Sky Radio-baas Ton Lathouwers tegen. Ze babbelen wat over de onzekere toekomst van vooral Radio Veronica. Ton Lathouwers: ‘Jan woont bij me in de buurt in Amsterdam-Zuid. Daarom kom ik hem wel eens tegen bij de afhaalindonees. Ik stond bij de balie en hoorde dat Veronica zich niet ingeschreven had. Ik vond het wel prettig dat we een concurrent kwijt waren. Maar ik dacht ook: hoe kan het waar zijn!’ Uit het gesprek dat die twee mannen houden, blijkt een gezamenlijke liefde voor de naam Radio Veronica. Wie weet zouden die partijen nog eens samenkomen… 

Keihard de overbodigste!

Nog even de balans: Na amper drie weken bezig te zijn met de herstart van Veronica tv is het intern al duidelijk dat het gestopt gaat worden. Eind maart is ook duidelijk dat er geen Veronica Radio terug gaat keren in de ether. Het personeel van het Magazine staakt om het behoud van het Blad en de eigen werkgelegenheid. Grote ruzies worden dagelijks in de kranten uitgevochten. Er gaat geen dag voorbij of Veronica is negatief in het nieuws. Iedere keer wanneer je denkt: erger dan dit kan niet, gebeurt het toch. Nog eenmaal de man aan het woord over wie ook genoeg compromitterende verhalen te vertellen waren, maar die de vuile was meestal goed binnen wist te houden, Mister Veronica Rob Out. In het roddelblad Weekend reageert hij op de nieuwe programmering van Bert van der Veer: ‘Die pijprokende Bert van der Veer voelt zich nu een hele baas, met zijn arrogante kop. Hij probeert mijn trucje nieuw leven in te blazen. Maar wat bij mij wel werkte, is nu gewoon een lachertje! Veronica was onder mij een A-merk, en dat hebben ze verkwanseld. Hun commerciële avontuur is mislukt en nu ik die nieuwe programmering zie, word ik er alleen maar heel erg droevig van. Het is doodzonde, maar ik kan er verder niets meer aan doen. Ik moet het loslaten, al stemt het mij echt droevig te zien hoe Veronica langzaam maar zeker voorgoed zinkt. Het is verschrikkelijk hoe ze zo’n prachtig groot bedrijf om zeep geholpen hebben. Het is eigenlijk best knap hoe het ze is gelukt, want probeer maar eens om zo’n waanzinnig groot begrip de grond in te boren…’ Bert van der Veer komt die dagen bij de sigarenboer in Laren Marion Out tegen. Lurkend aan zijn pijp herinnert hij zich: ‘Ik had de indruk dat ze tegen me wilde zeggen: Je moet niet denken dat jij Mister Veronica bent. Maar wat eruit kwam was: ‘Veronica is niet meer wat het was.’ Ik zei: ‘Er is maar één Mister Veronica, en dat is Rob Out.’

Wat nu?

De Vereniging Veronica kiest uit de twee voorstellen van de interim-directie de optie om partners te zoeken. De huidige activiteiten moeten dus op een laag pitje gezet en later samen met anderen voortgezet worden. Doel lijkt in alles om de naam Veronica te laten voortbestaan. Maar dan het liefst op de radio. Peter Kuipers weet de afwegingen nog: ‘De Verenigingsraad wilde van de leiding bij het Blad af. Orde op zaken stellen binnen het bedrijf en dan nog wel die gasten van dat klereblad hebben, daar hadden ze geen zin meer in. Radio was voor hen het belangrijkste. Radio en eventueel televisie. Dus gingen Cees en ik kandidaten selecteren om partner voor radio en tv te worden. Onze afspraak was dat niemand zich daarmee ging bemoeien, want je kunt niet bij potentiële partners aankomen met allerlei mensen die verschillende dingen roepen. Daar was de vorige onderhandelingsronde met SBS ook al op misgelopen.’

Nieuwe partners

Kuipers en Van Steijn gaan bij diverse partijen op bezoek. Kuipers: ‘We hebben vele gesprekken gevoerd op geheime locaties. Met rtl, SBS, uitgevers Sanoma en Audax, noem maar op.’ Cees van Steijn zet in op een terugkeer naar de hmg. ‘Mijn hoop was om te proberen die situatie terug te draaien. Dat uittreden van Veronica leek me toch een vergissing geweest. Maar Yorin-directeur Dick van der Graaf was niet echt in beweging te krijgen. Hij is uiteindelijk met voorstellen gekomen dat Yorin gewoon Yorin zou blijven, maar dan zou Veronica zich vooral op de digitale themakanalen moeten richten. Daar hadden we niks mee te winnen.’ Met SBS komen de mannen verder. Er lijkt ook bij Fons van Westerloo nog steeds gevoel bij die samenwerking te bestaan. Van Steijn: ‘Fons wilde graag. De Telegraaf schoof daarbij aan tafel als dertig-procent-aandeelhouder.’ Kuipers: ‘Fons zou dus zijn tv-zender inbrengen. De Telegraaf een aantal familiebladen en wij het Veronicablad en het Veronica-merk.’

Het is de zoveelste keer dat toenmalig SBS-baas Van Westerloo met Veronicanen om de tafel gaat. De omroepbaas vertelt: ‘Na die periode met Van der Reijden en Van der Meer de Walcheren, toen Veronica weer voor zichzelf begon, heb ik zelf contact gezocht met het bestuur van Veronica. Met Jan Bruins was dat nog. Ik zei hem: ‘Ik wil niet de betweter spelen, maar ik weet ondertussen wel het een en ander van commerciële televisie. En ik ga je vertellen dat het niet kan wat jullie willen.’ Ik vond het stuitend wat ze toen aan het doen waren. Ik dacht toen al: daar gaat het kapitaal. Ik vond het echt een combinatie van ge-amateur en overschatting. Amateurisme, want ze hadden geen verstand van de business, ze maakten een totaal verkeerde inschatting van de markt. En overschatting, omdat ze dachten dat het goed was alleen omdat ze Veronica heetten. Toen zag je dat Van der Reijden er in zijn nadagen ook nog invloed op had. Zelfs Unico Glorie ging zich er weer mee bemoeien. Het hele zaakje begon te schuiven. We zijn pas weer met elkaar in gesprek geraakt toen Kuipers en Van Steijn binnenkwamen. Vooral Cees van Steijn zag het met SBS wel zitten. Maar Kuipers stuurde ergens anders op aan.’

Eten en gegeten worden?

Want Peter Kuipers heeft nóg een optie, vertelt hij: ‘Op een gegeven moment stelde ik voor om ook met bnn te gaan praten. Daar keek men ontzettend vreemd tegenaan, maar ik vind dat Veronica en bnn zich tot elkaar verhouden als moeder en zoon. Bij de Vereniging wilden ze toch eigenlijk weer dat tegendraadse terughebben. De piratentijd en de publieke omroeptijd, dat was echt Veronica, vonden ze daar. Bij de hmg was de vervlakking en de commercie toegeslagen, zeiden ze. Dus dan is bnn niet zo’n rare partij, want daar gebeurden nog wél eigenzinnige en grensverleggende dingen.’ En zo dient zich het uiterst merkwaardige scenario aan dat bnn, vijf jaar eerder voortgekomen uit Veronica, nu haar moeder kon terugnemen omdat ze zelf geen onderdak meer had. Het merendeel van het bnn-personeel begin 2003 is oud-Veronicaan. Alleen oprichter, initiatiefnemer en boegbeeld Bart de Graaff is er zelf niet meer bij. Hij is op 25 mei 2002 overleden aan een buikvliesontsteking. De onderhandelingen moeten nu worden gevoerd met bnn-voorzitter Gerard Timmer. De man die als Club Veronica Kid eind jaren tachtig was begonnen en daar jaren tv had gemaakt. Tot hij samen met zijn vriend Bart Veronica verliet omdat de boel daar was afgevlakt.

Gerard Timmer gaat aftastend praten met de interim-directie en de directeuren van de verschillende Veronica bv’s. Timmer heeft wel enige reserves: ‘Veronica is voor mij geen sentiment meer, het is gewoon een plek waar ik jaren heb gewerkt. De dynamiek van Veronica zit nu bij bnn. Wij appelleren aan wat jonge mensen interessant vinden. Dat heeft Veronica altijd gedaan maar doet het nu niet meer. Ten tijde van de fusiebesprekingen zeiden ze wel dat ze jong, snel en wild waren, maar ik herkende er niks van in wat ze deden. Veronica Magazine heeft een heel ander gevoel dan wat ze op tv brengen en dat is weer heel anders dan wat ze op radio brengen. Wij vragen ons bij iedere afweging die wij maken af: kunnen wij de lijn leggen naar ons merk? Wij maken niet alleen goede programma’s maar ook programma’s die goed zijn voor het merk. Bij Veronica was alleen maar merkafbreuk gaande. Maar de gedachte dat bnn de oude vrouw die van het pad is geraakt bij de hand neemt, vond ik een hele mooie.’

Het is vooral Peter Kuipers die interesse weet te kweken bij de bnn-baas. ‘Het contact werd gelegd door Peter Kuipers, die bnn altijd als een serieuze optie heeft gezien. Cees van Steijn heeft altijd meer aan de SBS-variant gehangen’, denkt Timmer. Hoogesteijn zegt: ‘Kuipers heeft mij ooit toevertrouwd dat beide heren in een vroeg stadium voor bnn hadden gekozen. Van Steijn flirtte voor de vorm nog met SBS maar het was voor hen al een uitgemaakte zaak.’ Kuipers: ‘Ik heb nachtenlang met mensen van bnn aan de telefoon gezeten om ze te overtuigen samen met Veronica te gaan. Ik heb ontzettend goed met Gerard kunnen praten, echt een integer mens.’

Kiezen uit twee kwaden

In april en mei wordt er met de twee partijen verder gesproken. Enerzijds het SBS-front en anderzijds de publieke omroepvereniging bnn. De jongerenclub heeft een tijdelijke plek in het bestel, maar moet eind dat jaar honderdvijftigduizend leden hebben om een publieke omroep te mogen blijven. De teller stond voorjaar 2003 op honderdduizend. Betalende jongeren vinden was een hele klus. Met het binnenhalen van Veronica en haar ruim negenhonderdduizend leden was dat probleem in één keer opgelost. Maar wat had bnn dan te bieden aan Veronica? Gerard Timmer: ‘Wij hadden een idee hoe een groot Veronica tóch rebels kon blijven. En sommige Veronica-programma’s zouden bij ons ondergebracht kunnen worden. Maar Veronica had een kutnaam gekregen. Om die reden was het onbespreekbaar om de naam Veronica terug te krijgen op televisie of op radio. Ik wilde op geen enkele manier worden geassocieerd met wat Veronica tv op dat moment uitzond, programma’s zoals Webcamgirls. De fusiebesprekingen gingen over het Veronica Magazine; wat wij onder de hoede van bnn konden nemen en wat wel haar naam kon houden. We spraken over Kink fm, dat als nevenactiviteit ondergebracht kon worden. Het zou dan een neventaak van bnn worden, waardoor die zender gered zou zijn. Voor tv waren we dus bereid een aantal Veronica-titels terug te halen. Maar het bnn-logo zou links bovenin staan. De Vereniging zou ook bnn zijn gaan heten. Dus dan heb je het Blad en een aantal programma’s. Dankzij de middelen van Veronica zouden we ook diverse themakanalen hebben kunnen maken. Met Veronica erbij zouden we in één keer de grootste omroep geworden zijn. Maar dat is niet de wens van bnn. Je moet dan dingen gaan uitzenden die niet bij je merk horen.’

Bij de top van de publieke omroep bestaat opvallend veel bereidheid om Veronica binnenboord te halen. Vooral omdat dit bnn zou sterken. En die omroep is hard nodig om het alsmaar ouder en grijzer wordende profiel van de publieke zenders van een jonge impuls te voorzien. Oud-Veronicaan Joop Daalmeijer is op dat moment netcoördinator en dus baas van Nederland 2. Dat is de zender waarop bnn dan vrijwel al haar programma’s uitzendt. Hij zegt, terugkijkend: ‘Veronica had een kans om zichzelf te revancheren door voor bnn te kiezen. bnn was bereid programma’s onder de naam Veronica uit te zenden. Dat had Veronica natuurlijk moeten doen.’ Bovendien krijgt de zenderbaas een enorm aanbod van bnn, als die omroep door de fusie over veel meer zendtijd zou beschikken. De bnn-voorzitter: ‘Ongeveer zestig tot zeventig procent van onze programmering zou missiegebonden zijn, zoals de huidige bnn-programma’s. De overige dertig procent zou worden uitgezonden zonder logo en met nadrukkelijke samenspraak met de netcoördinator.

Joop Daalmeijer kon dan een deel van ons budget en tijd gebruiken om Nederland 2 te vervolmaken. We hebben met alle belangrijke mensen binnen de omroep en bijvoorbeeld het Commissariaat voor de Media gesproken. Er waren geen problemen. De operatie zou relatief eenvoudig geregeld zijn.’  

De beslissing valt (maar vraag niet hoe)

Uiteindelijk wil bnn de stap wel zetten. Maar Veronica is geen gewoon bedrijf waar een directeur een beslissing neemt. Bij Veronica moeten twee interim-directeuren het zien zitten. Dan is er nog een Vereniging, met een bestuur en een ledenraad. Die twee samen zijn de Verenigingsraad en dit orgaan heeft het laatste woord. Zij mogen uiteindelijk stemmen en beslissen. De interim-mannen hebben zich verplicht deze mensen een keuze te bieden. Peter Kuipers ziet bnn wel zitten. Bij Cees van Steijn ligt het wat anders: ‘Mijn kijk op het publieke bestel is geen optimistische. Maar die jongens van bnn waren wel érg leuk, die gesprekken liepen toch het best. Ik dacht echt als ik bij bnn was: dít is leuk, dít is bijzonder. Ook daar zat veel emotie in de club. Bart de Graaff was er niet meer bij en wat zou hij ervan gevonden hebben?’ Kuipers: ‘Ik heb Bart niet gekend, maar volgens mij was het een enorme pragmatist en had ie gezegd: ‘Kom op jongens, zijn jullie helemaal gek? Dan zijn we gelijk de grootste! Dan is bnn maar geen bnn meer, maar gewoon een programmaatje. Maar het zal wel Veronica heten en ik ben er nog trots op ook.’ Ik denk dat hij het prachtig gevonden had.’ Van Steijn: ‘We hebben zelfs overwogen met z’n allen naar het graf van Bart de Graaff te gaan om daar zijn toestemming te krijgen. Als we dat hadden aangedurfd, dan hadden we daar een serieuze kans gehad. Maar ondanks goede gesprekken en uiterst serieuze businessplannen, was er één probleem. De absolute essentie was dat bnn geen antwoord had op de vraag wat er met de naam Veronica zou gebeuren. Er was niet veel bereidheid daar concessies aan te doen.’

Dan moet er toch een keertje gekozen worden. Peter Kuipers: ‘Omdat er angst was binnen Veronica dat Cees en ik een onderhands dealtje zouden maken, lieten we beide omroepen een presentatie voor de Verenigingsraad doen.’ Maar een week voor die presentatie liet SBS aandeelhouder De Telegraaf weten niet mee te doen. Cees van Steijn: ‘Op 26 mei 2003 zaten we met een zware delegatie bij SBS. Mensen van de Holding, De Telegraaf, de internationale directie van SBS. Zoveel zwaargewichten had Van der Reijden indertijd niet bij elkaar weten te krijgen. Maar daar ging Ad Swartjes van De Telegraaf de deal onderuithalen door de waardering voor het Veronicablad veel lager te maken. Hij dacht dat als de programmagegevens vrijkwamen, de positie van het Blad niets meer zou voorstellen en wilde nog geen kwart betalen van wat wij het waard vonden. Hij wilde ook nog eens zestig procent van het personeel bij het Blad wegsturen. Het was verschrikkelijk!’

De mannen verlaten op 26 mei 2003 gedesillusioneerd de vergadering in Amsterdam. Ze zijn niet de enigen… Van Steijn: ‘We moesten een borrel hebben! Maar waar was daar een kroeg open? Er was niets. We kwamen terecht in een barretje boven een sportschool, met uitzicht op de haven. Daar zat niemand. Maar na een halfuur komen daar Fons en SBS-collega Bart in ’t Hout binnenstiefelen. Die zaten ook met frustraties. Ze hadden van de aandeelhouders ook niet de ruimte gekregen te doen wat er volgens hen gedaan moest worden. Kuipers: ‘Het was echt heel toevallig, in een hele lege bar. En daar kregen we toch een slaande ruzie! We vonden dat Fons ons ontzettend in de steek had gelaten. We hadden hem zo vaak gewaarschuwd dat De Telegraaf zou afhaken. Daar staan zij om bekend. Fons riep op zijn beurt: ‘Maar jij hebt een belang bij bnn, daar ga je directeur worden.’ Daar was hij van overtuigd.’ Van Westerloo: ‘Kuipers wilde gewoon met bnn verder. Daar zag hij zich zonder enige twijfel directeur van worden. Dat was zo evident. We gingen naar de sportclub om even af te kicken en daar zaten de twee heren. Dat werd onmiddellijk ruzie tussen mij en die Kuipers. Ik zei: ‘Ik heb je in de gaten, je bent alleen op je eigen baan uit. Bij ons zit dat er waarschijnlijk niet in en bij bnn wel.’ Van Steijn: ‘Die avond is er veel gebeurd. Toen heb ik ook het briljante van Fons van Westerloo mee mogen maken. Fons had meteen door dat hij Peter en mij uit elkaar moest spelen. Peter was al half vergroeid met de bnn’ers. Fons had vanaf het begin door hoe mijn mening was over het functioneren van het publieke bestel. Daar is hij de hele avond over doorgegaan. Hij zei dan: ‘Het is eigenlijk te gek voor woorden dat Veronica weer teruggaat naar het publieke bestel. Dat kan toch eigenlijk niet.’ Slimme man.’

Voorzitter Hillebrand herinnert zich deze periode zo: ‘bnn is voor ons eigenlijk alleen een theoretische optie geweest. Teruggaan naar het publieke bestel zou ingaan tegen alles waar Veronica voor stond. Ik had van Fons van Westerloo een fax gekregen waarin hij zijn warme intenties uitsprak, ondanks het mislukken van die onderhandelingen. Die fax alleen stelde niet veel voor, maar ik ging ervan uit dat Kuipers en Van Steijn inmiddels over een uitgewerkt verhaal zouden beschikken. Wat mij betreft ging het dus de goede kant op. Toen bleek dat die fax alles was. SBS wilde dat wel verder uitwerken, maar alleen in exclusieve onderhandelingen. Dat betekende dat we bnn moesten laten vallen, terwijl die al een werkgelegenheidsgarantie voor het voltallige personeel tot 2010 hadden afgegeven! Dat ging dus echt niet. Bovendien had SBS nog geen oplossing voor het radioverhaal. Die konden ze ook niet bieden, want met de verkoop van Radio Noordzee aan John de Mol hadden ze toegezegd tot ergens in 2005 geen radioactiviteiten te zullen ondernemen. Met het oog op de werkgelegenheid hebben we SBS toen laten vallen.’

Levensgevaarlijk, vindt Hoogesteijn, want er is de hele tijd nóg een andere optie geweest die echter niet in stemming werd gebracht. ‘Ton Lathouwers heeft me die keer bij de afhaalindonees al verteld dat Sky op minstens twee pakketten had geboden: één voor het Sky-pakket en één voor het Gouwe Ouwe-pakket. Als ook de laatste zou worden bemachtigd dan wilde hij direct zaken doen met Veronica. Ik heb dit toen een aantal keren gemeld aan Kuipers en Van Steijn, die hier niets mee hebben gedaan. Ook toen Sky daadwerkelijk die frequentie bemachtigde werd er geen contact gezocht. Ze hadden hun zinnen al op bnn gezet. En nog voordat de vr zich hierover kon uitspreken, stuurde het duo al een persbericht uit waarin werd aangekondigd dat Veronica voor bnn zou hebben gekozen. Dat is een fout die ze bijna de kop heeft gekost! Het hele bestuur was dan waarschijnlijk ook afgezet.’ Vervolgens liet SBS haar eis tot exclusiviteit vallen en konden de verschillende partijen zich volwaardig aan de vr presenteren. 

Sturing vanaf de zijlijn

Je zou bijna vergeten dat er ondertussen nog een eigen tv-afdeling actief is. Daar ziet Bert van der Veer het de kant van bnn op gaan. Hij vindt het een verkeerde keuze en werpt zich ook in de immer openbare strijd. ‘We merkten dat de voorkeur naar bnn uitging. Ik had mijn contacten bij het Algemeen Dagblad, Menno Buch had zijn contacten bij De Telegraaf. Samen hebben we een piepklein actietje op poten gezet. Dit is de enige keer in mijn carrière dat ik heb gelekt naar de pers. Er kwamen twee prachtige artikelen op de voorpagina waarin heel duidelijk werd, zonder dat onze namen werden genoemd, dat een keuze voor bnn het einde van Veronica zou betekenen. Wij claimen een rolletje bij die keuze te hebben gespeeld.’

Tv-directeur Peter Hoogendoorn heeft zich er minder sturend mee bemoeid. Hij weerlegt wel dat bnn de enige serieuze optie was. ‘Uit die gesprekken met bnn kwam ook voort dat ze onze Vereniging wilden opheffen. Ze zagen dat niet samengaan met de Verenigingsraad van bnn. Nou, dat had je er nooit doorheen gekregen bij onze Vereniging. En het lag ook nog helemaal niet vast dat de meegekomen Veronica-leden automatisch bnn-leden zouden zijn. Het Commissariaat zei dat die leden zelf een formulier moesten ondertekenen waarin ze aangeven lid van bnn te willen worden. Dus de stelling dat ze alleen met bnn verder konden praten, klopte niet.’

Terugtrekkende bewegingen

Na de terugtrekkende bewegingen van de SBS-partners zou de Verenigingsraad alleen kunnen kiezen tussen bnn en … bnn. Maar dat laat Fons van Westerloo niet op zich zitten: ‘Ik heb een nieuw plan opgesteld, zonder De Telegraaf erbij. Maar ik werd teruggeroepen door de nieuwe internationale baas van SBS. Toen heb ik bijna mijn functie ter beschikking gesteld. Ik heb gezegd: ‘Als je me nu laat zakken, is mijn geloofwaardigheid aan gort.’ Op basis daarvan is SBS weer verder gegaan met de onderhandelingen.’ Fons gaat vervolgens praten met de mensen van het Magazine. Het is tenslotte dit bedrijfsonderdeel waarin de SBS-groep het meest geïnteresseerd is. Fons: ‘Tot dan toe was het steeds tussen Kuipers en Van Steijn en de directie van SBS gegaan. Maar nu zocht ik rechtstreeks contact met het bestuur. Daarop werd mij duidelijk dat twee directieleden, die van het Magazine en de uitgeverij, voor samenwerking met bnn waren. Daar moest ik dus mee gaan praten.’ Kroonbergs zegt dat hij tot dan toe het voorstel van SBS zonder De Telegraaf niet kende. Bij hen leefde de vrees dat De Telegraaf bij het Magazine een koude sanering zou toepassen. Daarom waren ze weinig geïnteresseerd geweest in een deal. Tot dan toe…

Peter Kuipers ziet de omslag gebeuren: ‘Het Veronica-personeel was voor bnn. Ze hebben geëist dat ik exclusief met bnn zou praten. Overal hingen bnn-posters in de gangen. Maar binnen drie weken sloeg de stemming van de ene op de andere dag om. De plakkaten van bnn gingen de gang weer uit, het was nu allemaal SBS voor en achter. Alle argumenten voor behoud van werkgelegenheid werden nu omgedraaid en voor SBS aangewend. Het kan niet anders of daar zijn goede gesprekken gevoerd tussen de Magazine-directie en Fons van SBS. En waarschijnlijk wel meer dan gesprekken…’ Hoogesteijn bevestigt dit vermoeden. ‘De opportunisten van de uitgeverij had het geen fuck uitgemaakt met wie we zouden samengaan. Eerst stond het Blad vol met: Wij moeten naar bnn. En een week later: Wij moeten naar SBS. Opportunistisch tuig is het.’ Had Van Westerloo de mensen van de uitgeverij een zetje gegeven? Zijn antwoord: ‘Ik ben samen met Bart in ’t Hout in Amersfoort in een chic restaurant met die twee mannen van de uitgeverij en het Magazine gaan eten. Daar hebben we ze onze kant opgeluld. De volgende dag waren ze oprecht voor SBS. We hebben een hoop angst weggehaald. Ik heb ze de garantie op werkgelegenheid gegeven, en verteld hoe anders onze bedrijfscultuur was. Dat wilden zij ook wel. Ze hadden echt het gevoel dat ze met die fusie wat zouden opschieten.’

Directeur Peter Kuipers is teleurgesteld over de vooringenomenheid. ‘Ik had de hoop en de verwachting dat we echt een inhoudelijke discussie aan zouden gaan over wat Veronica nou precies was en zou moeten zijn.’ Hoogesteijn weet: ‘Die twee mannen hebben in een veel te vroeg stadium gekozen voor bnn. Ze stuurden op de dag van de beslissing een persbericht rond dat bnn de enige optie was. Het is een grote fout geweest om dat al naar buiten te brengen voor de ledenraad er een besluit over had genomen. Weer geen rekening gehouden met de emotie binnen de Verenigingsraad.’ Van Steijn: ‘Fons had dat A4’tje binnen het bedrijf rondgestuurd. Daar stond niks concreets in, alleen dat ze wel wilden helpen. Zakelijk geredeneerd was SBS geen optie meer, omdat ze zich niet aan hun afspraken hielden.’ Peter Hoogendoorn: ‘Toen we die brief van Fons van Westerloo onder ogen kregen met een SBS-voorstel, bleek dat die nooit aan de ondernemingsraad was voorgelegd door Peter en Cees. Tijdens die vergadering van de Verenigingsraad werd dus eigenlijk gezegd dat Peter en Cees hun werk niet goed gedaan hadden. Of dat ze bepaalde informatie niet als keuze hebben willen voorleggen.’ Maar waar nu voor te kiezen? Een half voorstel van SBS zonder radio, of een bnn-voorstel waar in de vr niet veel enthousiasme voor is te vinden? Peter Kuipers: ‘Helaas durfden ze bij bnn het niet aan om te fuseren en de naam Veronica te gebruiken. Dat was echt een breekpunt binnen de Vereniging.’ Alle keuzes lijken dus meer nadelen dan voordelen te hebben… Maar dan komt het lot, weer dat toeval, een handje helpen.

Redders in nood?

Bij de frequentieverdeling eind mei, had Sky Radio opnieuw een etherpakket gekregen. Maar ook een andere aanvraag, die voor een Gouwe Ouwe-zender, was gehonoreerd. Die zender werd zolang Radio 103 gedoopt, vernoemd naar de fm-frequentie. Ton Lathouwers ging praten met Radio 10 fm om samen te werken. Deze Gouwe Ouwe-zender had net haar fm-plek verloren. Maar in zijn achterhoofd had hij al een andere partner: Veronica. Directeur Veronica Radio Jan Hoogesteijn beaamt dit: ‘We hebben daar diverse malen over gesproken.’ Het is de middag voordat de definitieve stemming in de ledenraad gehouden wordt. Ton Lathouwers slaat de krant open: ‘In De Gooi- en Eemlander zag ik dat Veronica samen zou gaan met bnn. Ik dacht: dit kan niet waar zijn. Al die jaren bleef Veronica me aan het hart gaan. Dit zou het einde van de naam Veronica betekenen. Ik belde Jan Hoogesteijn op en herhaalde mijn aanbod. Meteen werd ik gebeld door Peter Kuipers en Cees van Steijn, die ik nog nooit ontmoet had. Ik heb Kuipers en Van Steijn echt toegesproken: ‘Dit mogen jullie niet doen. Als ik jullie daarbij kan helpen, dan doe ik het graag.’ Als ik ze niet die middag had gebeld, waren ze met bnn in zee gegaan. Ik wil niet zeggen dat ik de redder van Veronica ben geweest, maar het is wel heel toevallig geweest.’ Dat hadden de interim-mannen natuurlijk al eerder kunnen bespreken. Van Steijn reageert: ‘Wij hebben in het oriënteringsrondje niet met Sky gesproken. Ik kan niet meer reconstrueren hoe dat fout is gegaan.’ Jan Hoogesteijn weet het wel, zegt hij. ‘Ik had ze diverse keren verteld dat Sky Radio een tweede fm-pakket had gekregen, dat Ton Lathouwers Radio Veronica wilde noemen. Maar Peppi en Kokki hadden geen behoefte dat in te brengen bij de Verenigingsraad. Foute boel.’

Nu doen ze het wel en het verandert de situatie direct. De voor die avond geplande vr wordt uitgesteld. Als Ton Lathouwers van zijn Radio 103 Radio Veronica wil maken en Veronica tv kan bij SBS worden ondergebracht, dan lijkt er toch iets te kiezen. Beide partijen worden in de gelegenheid gesteld een presentatie aan de vr te geven over hun plannen. De keuze over de toekomst wordt daarmee drie weken uitgesteld. Peter Kuipers: ‘Jan Hoogesteijn had gebeld en die zei: ‘Sky Radio wil praten over een radiozender met de naam Veronica.’ En aangezien SBS geen radio-oplossing had, wat een breekpunt was, vertelden wij de Vereniging die avond dat we Sky en SBS samen de kans moesten geven en bnn ook nog steeds. bnn had toen het idee dat ze er werden ingeluisd. En ik denk ook dat dat voor een deel waar is geweest.

Gerard Timmer is inderdaad niet blij: ‘Ik heb Peter Kuipers gebeld en gezegd dat ik geen zin had om uitgespeeld te worden tegen SBS en Sky Radio. Als dat de tactiek is, dan zonder mij. Toen zijn zij in spoedberaad gegaan. Ze vonden dat ik te negatief dacht. Hoogesteijn is er ook nog aan te pas gekomen. Met name door het telefoontje van Jan, die naar mijn idee behoorlijk vanuit zijn innerlijk redeneert, ben ik aan boord gebleven. Die avond hebben Kuipers en Van Steijn aan de Verenigingsraad bnn geadviseerd. Ze zeiden: ‘Als u kiest voor SBS, dan kiest u voor een constructie waarbij u uw leven lang nooit meer wat te vertellen heeft.’ Toch werden Kuipers en Van Steijn naar huis gestuurd met de opdracht de optie SBS en Sky te onderzoeken. Achteraf heb ik begrepen dat ook Van der Reijden nog in die Vereniging heeft zitten stoken omdat die vermoedelijk zichzelf weer de nieuwe voorzitter van Veronica zag worden. Maar gelukkig is dat mislukt. Daarna heeft de Vereniging drie weken bedenktijd gehad.’ Jan Hoogesteijn weet hoe belangrijk deze beslissing is geweest: ‘Als er die avond geen tegenbod van Sky en even later SBS had gelegen, dan waren zowel het bestuur als Kuipers en Van Steijn naar huis gestuurd. De vr was hier niet mee akkoord gegaan. De volgende ochtend vroeg Peter Kuipers mij of ik soms was omgekocht door Sky. De lul!’ 

D-day

Op dinsdag 17 juni presenteren delegaties van SBS en bnn hun plannen aan de ruim dertig leden van de Verenigingsraad, het bestuur en voorzitter Joris Hillebrand. Aangezien de aanwezige leden oude en fanatieke Veronica-freaks zijn, wordt er flink op het gevoel gespeeld. Het is de enige toon die deze avond iets zou kunnen losmaken. Voor rede en argumenten is hier geen ruimte. Beide tv-machtsblokken hebben een videoband bij zich waarin ze zich in een minuutje of zes op hun paasbest presenteren.

SBS laat een gelikte montage zien van Amerikaanse series en speelfilms die op het toekomstige Veronica uitgezonden kunnen worden. SBS is als geen ander handig in het monteren van dit soort compilaties vol snelle beelden en effecten. Dat de vertoonde films al waren aangekocht en dus toch al bij V8 of sbs6 of Net5 uitgezonden zouden worden, dient even vergeten te worden. Een snelle voiceover roept: ‘Veronica blonk uit in frisse, originele en spraakmakende programma’s, gepresenteerd door eigenwijze gezichten, die we nu node missen.’ We zien bij die tekst Bart de Graaff in beeld. Een slimme zet van SBS om de voorman van hun concurrent bnn mee te nemen in hun presentatie. ‘Voor topseries moest je bij Veronica zijn. Kwaliteitsseries hebben kwalitatieve opvolgers gekregen’ wordt er geroepen onder het tonen van beelden van Miami Vice en Tour of Duty. Er wordt dan veel beloofd zonder overtuigende argumenten. De voorbeelden spreken boekdelen, want wie kent deze series nog? ‘Fastlane, en ook Kingpin, doet denken aan die glorietijd. Skin en 2½ Men en Fearless hebben dezelfde potentie als Melrose Place en Beverly Hills 90210. Coupling wordt gezien als eerste echte opvolger van Friends, de beste comedy ooit.’ Conclusie van SBS: ‘Dát Veronica mag niet verdwijnen. Dat oude A-merk maakte naam met topfilms en dat kan weer.’ Wij horen vervolgens een goedkoop ingezongen leader: ‘Dit wordt Veeeeeeerrroooooonicaaaaaaa!’ 

bnn haalt in haar presentatie een grapje uit, zoals ze dat op tv wel vaker doet. Een aflevering van de succesvolle oud-Veronica-titel All You Need Is Love wordt nagespeeld. Daarin gaat een buiten beeld lopende Robert ten Brink-kloon aanbellen bij het meisje Veronica. Of ze even in de caravan wat beelden wil bekijken. ‘Heb je enig idee van wie dit bandje is?’ vraagt de nep Ten Brink. ‘Van Fons?’ probeert het blonde meisje in het korte rokje. Of dit grapje tijdens de vr-presentatie is overgekomen? Het gebruikte nummer onder de video is: You Get What You Give, van de New Radicals. Een profetische tekst. Op strategische momenten horen we tekstflarden als ‘follow your heart!’ Dan volgt er een door Jeroen Kijk in de Vegte ingesproken humoristische smeekbede. ‘bnn en Veronica. Wat pasten we goed bij elkaar! We hielden allebei van reizen, we dansten op dezelfde muziek, we hadden dezelfde smaak!’ In beeld zien we een bijzonder treffende vergelijking tussen oude Veronica-titels en -sterren en de opvolgers bij bnn. Veronica Goes… wordt naast bnn At Work gezet. En Countdown naast Top Of The Pops. Nog nooit is zo duidelijk gemaakt dat bnn een wel heel sterk op Veronica geënte programmering voert. KidV roept: ‘Ik voelde me net het stoutste jongetje van de klas, net als jij destijds.’ We zien de Pin-Up Club versus Neuken Doe Je Zo. We zien Adam Curry naast Ruud de Wild. En we vergelijken Club Veronica Kids met het opleidingstraject bnn United. Zelfs een vergelijking tussen de leaderfilmpjes laat schokkende overeenkomsten zien! Keihard De Lekkerste tegenover Niet Te Houden. Of Leontine Ruiters tegenover Bridget Maasland. En, grapje, Tineke de Nooij tegenover Katja Schuurman. ‘Wij houden allebei van hetzelfde soort mensen. Jong, begeerlijk, spannend, avontuurlijk en vooral… sexy!’ We zien beelden van Spijkerhoek afgezet tegenover Costa. ‘Lieve Veronica, als ik aan je denk, snap ik niet waarom wij geen paar voor het leven zouden kunnen worden. We voldoen aan alle voorwaarden om een gelukkige relatie te hebben. We zijn hetzelfde. We are one! Ik hoop dat jij dat ook zo voelt. Daarom wil ik graag met je afspreken.’ Ondertussen vergelijken we Jan Lenferink met Jeroen Pauw, RUR met Storing, en Anita Witzier lijkt wel heel veel op Bridget. Na het zien van de video vraagt de nep Ten Brink: ‘En, Veronica, zou je bnn nog een keer willen ontmoeten?’ De blondine geeft ons een uitnodigende knipoog, onder de klanken van een nostalgische zeezenderjingle van Veronica.

Het Uur van de Waarheid

Het verhaal is duidelijk. Een keuze voor SBS betekent handhaving van de naam Veronica als tv-station. De blauwe V blijft dan in de linkerhoek van het tv-scherm fonkelen. Weliswaar gaat SBS over de inhoud en gaat men vrolijk verder met de al ingekochte titels voor V8. Er zullen wel een paar Veronica-titels aan toegevoegd worden, zoals Veronica Vibes en Countdown. Maar een sterk eigen gezicht valt van dit Veronica tv niet te verwachten. Kiezen voor SBS betekent ook kiezen voor Sky Radio. Daardoor kan de naam Radio Veronica blijven bestaan. Dat moet dan wel op een frequentie met een restrictie gebeuren. Het is een Gouwe Ouwe-zender en het modernste wat hier gedraaid kan worden is muziek uit de jaren tachtig en negentig. Dat waren wel glorietijden voor het oude Veronica. Maar dit Radio Veronica zal geen vernieuwend imago opbouwen. Het wordt vooral teren op oude roem. De roem wordt echter in ieder geval in stand gehouden en sterft geen stille dood. Kiezen voor bnn betekent dat er wél nieuwe, rebelse titels toegevoegd worden aan het rijke Veronica-oeuvre. Probleem hier is dat die niet onder de Veronica-vlag uitgevoerd gaan worden. Sterker nog: de naam Veronica zal amper te zien of te horen zijn. Wel wordt Kink fm gered. Hoewel ook dit niet helemaal zeker is. Later zou de publieke omroep het commerciële urban station Colorful Radio overnemen om daar een publieke zender van te maken. Daar wordt door commerciële zenders succesvol tegen geprotesteerd. Deze nevenactiviteit wordt niet goedgekeurd en wie weet zou Kink fm eenzelfde lot beschoren worden. Maar dat was toen nog niet te voorzien.

Gerard Timmer licht die avond namens bnn de presentatie toe voor de aanwezigen. Hij vindt een nukkig en vooringenomen publiek. Timmer: ‘Ik kwam binnen en zag daar al die mensen van de Verenigingsraad. Daar schrok ik van. Sommigen kende ik nog uit mijn Veronica-tijd, die zaten er al vele jaren. Ze waren murw, doodgeslagen. Er ging geen enkele positieve energie vanuit. Ik gaf iedereen een handje. Sommigen keken me niet eens aan. Ik heb anderhalf uur lang gekeken naar mensen die naar mijn gevoel vooringenomen waren. Ze hadden de houding alsof ik de hut wilde kopen. Je weet wat er gebeurt als je een kind van twee zijn speeltje afpakt: die gaat janken. Als ze mijn kinderen waren geweest, had ik ze op hun flikker gegeven. Ik was daar met goede motieven. Ik heb mijn presentatie gedaan. Ik ben duidelijk en eerlijk geweest, heb het niet mooier gemaakt dan het was. De essentie van mijn betoog was: Veronica is eraan toe de volgende slag te maken, die past bij de vernieuwing waarmee het merk geladen is. Ze stonden altijd bekend als vernieuwend, eigenzinnig, vooruitstrevend. Ze hebben een ontzettende kuttijd achter de rug maar met bnn zou je kunnen laten zien dat je realistisch bent. Dat je inziet dat je positie in de mediamarkt is veranderd. Het is even pas op de plaats voor nu. Maar je kunt laten zien dat je nog jong, nieuw en fris kunt zijn, weliswaar anders vormgegeven. Dat kun je niet als je jezelf straks verkoopt aan SBS, want dan heb je geen reet meer te vertellen. For the right reasons wilden wij met het merk Veronica verder, maar dan moet je accepteren dat dat merk niet meer in de linkerbovenhoek van je televisie staat of dat je die naam op de radio hoort.’

naam op de radio hoort.’ Na het betoog moet de bnn-voorman een biertje drinken om zijn ervaring te verwerken. ‘De hele avond had zo’n negatieve indruk op me gemaakt. Op dat moment hoopte ik echt dat ze voor SBS zouden kiezen. Deze mensen zouden de cultuur van bnn aantasten. Ik was nerveus dat ze toch ja zouden zeggen, maar het was slap geweest om ons op dat moment terug te trekken.’ Fons van Westerloo houdt vervolgens zijn presentatie en vindt wel tevreden gezichten in zijn gehoor. Helemaal enthousiast wordt de vr tijdens het radioverhaal van Ton Lathouwers: ‘Ik heb verteld dat de mensen die op dat moment bij Veronica Radio werkten ook bij ons konden komen werken. Dat vonden we belangrijk voor de vakbonden. En bij Sky kon Radio Veronica helemaal terugkeren. Anders was het einde oefening voor Radio Veronica.’

De uitkomst mag geen verrassing meer zijn. De Verenigingsraad en de ledenraad van Veronica stemmen op donderdag 26 juni 2003 unaniem voor een fusie met SBS en Sky Radio. Ton Lathouwers: ‘Na afloop kwamen er mensen naar me toe die mij huilend bedankten dat ik Veronica had gered. Er zijn nog steeds leden van de Verenigingsraad die mij op mijn verjaardag bellen.’ Gerard Timmer is niet verdrietig over de afloop: ‘Ik was opgelucht toen ze met SBS verder wilden. Ze hebben met emotie gekozen, niet met het verstand. Uit die Vereniging Veronica is alle leven geperst. Deze keuze is een kortetermijnvisie geweest. Veronica is nu een doodlopende weg. Maar ik kijk niet met wrok terug op die periode. Het was een stunt geweest als het wel door was gegaan.’ Interim-directeur Peter Kuipers: ‘Omdat de naam Veronica bij bnn niet meer duidelijk zou terugkomen, ging de hele Verenigingsraad voor SBS. En door dat Sky-verhaal waren ze helemaal snel om. Je zag de bestuursleden helemaal opbloeien, want het oude Veronica kwam terug op de radio! En dan halen we Curry en Van Inkel er ook nog bij!’ 

Was het een goede keuze?

Een kort rondje langs diverse Veronicanen. Is de keuze voor SBS en bnn een juiste geweest? Ton Lathouwers: ‘Ik denk echt dat we de naam Veronica geen grotere dienst kunnen bewijzen dan we nu doen. Veronica is nu aandeelhouder in twee gezonde mediabedrijven en de naam Veronica blijft bestaan. Dat is het belangrijkste. De Vereniging is tevreden over hoe het loopt. Iedereen is tevreden. Mensen als Lex Harding en Erik de Zwart zullen het idee hebben dat het definitief afgelopen is met Veronica. Lex is heel erg negatief over wat we nu met Veronica doen. Maar op 31 augustus 2004 was Marion Out hier, samen met Jan Morriën.

En Marion laat dan merken dat Rob ook wel begrip gehad zou hebben voor hoe het nu met Veronica is gegaan. Er is nu tenminste geen gezeur meer met Veronica. En er wordt flinke winst gemaakt met Radio Veronica, ook niet onbelangrijk. Het is goed dat het niet Radio 103 is blijven heten. We hebben onderzocht of de naam Veronica nog leeft. Daar kwam uit dat van alle namen van publieke omroepen wij de sterkste naam hebben. De naam Veronica is ook nog steeds veel sterker dan bijvoorbeeld de naam SBS. En nu blijft die naam voortleven.

Ook Peter Hoogendoorn is niet ontevreden over de afloop. ‘Zo slecht is het niet afgelopen met Veronica met deze deal met SBS en Sky. De waardering voor het merk Veronica is wel te laag geweest. SBS behaalt na ruim twee jaar investeren al vijftien miljoen winst in 2004. De waardering had tien tot vijftien keer die winst moeten zijn. Kuipers en Van Steijn hebben dat zo snel als mogelijk afgehandeld en er dus te weinig uitgehaald. Ook niet zo vreemd, omdat de interim-directie geen spatje Veronica-gevoel had. Ik vind het jammer dus dat het bestuur zo weinig bij de onderhandelingen betrokken is. Joris Hillebrand heeft zich hier nooit mee bemoeid. Hij is de eerste voorzitter geweest die dat niet deed.’

Peter Kuipers was liever met bnn samengegaan, hoewel ook dat maar een kortetermijnstrategie bleek te zijn. Hij zegt: ‘Ik vind het jammer dat het niet gelukt is met bnn. bnn is het nieuwe Veronica van de 21e eeuw. bnn zal ook een keertje uit de publieke omroep stappen als het te veel bekneld wordt. Het huidige bnn heeft al veel van haar scherpe profiel verloren. Bij Veronica zijn de managers en ambtenaren aan de top gekomen en dat gaat bnn ook overkomen. De terugkeer van Veronica naar het publieke bestel was voor mij een praktische, tijdelijke oplossing. Het was mijn idee om de komende drie jaar publiek te blijven en er dan weer uit te stappen.’

Adam Curry heeft zich erover verbaasd dat de deal tussen Veronica en bnn niet is gemaakt. Hij werkte ten tijde van de onderhandelingen bij bnn en vond dat ze daar niet bereid genoeg waren concessies te doen. Curry: ‘Belachelijk van bnn dat ze dat niet voor elkaar hebben gekregen. Natuurlijk moet je de naam Veronica niet wegdoen. Veronica is altijd het symbool geweest van de vrije jongens die de onderdrukking hebben doorbroken. Maar wat ze nu bij Sky en SBS doen is ook kansloos. Je suggereert met die naam dat je een beweging bent, dat je een vibe van twintig jaar geleden weer tot leven brengt. Kansloos.’

Ook de vorige Veronica-voorzitter zou voor bnn hebben gekozen. Willem van der Meer: ‘Met bnn was je veel beter af geweest. Die interim-mannen hebben alleen maar dingen afgestoten en weggedaan. Wat is dat nou voor een oplossing? Het zijn natuurlijk niet mensen die hart voor die zaak hebben. Indertijd heeft Peter Kuipers bij mij ook gesolliciteerd om algemeen directeur te worden. Maar we bevonden hem veel te licht. Diezelfde man heeft nu dit met Veronica gedaan. En Cees van Steijn heeft alles voor een habbekrats verkocht. Ik ben regelmatig gebeld door mensen van Veronica die zeiden: ‘Was jij nog maar hier, Willem.’ Die doorhadden dat het toch niet zo slecht was toen ik daar zat.’

Netbaas van Nederland 2 Joop Daalmeijer: ‘Er is van de kant van Veronica gewoon niet goed onderhandeld. Er is met valse argumenten gespeeld. Die Verenigingsraad heeft zich gewoon onbetrouwbaar getoond. Ze hadden echt wat meer moeten werken met hun hersens en wat minder met hun gevoel. Ik heb op een gegeven moment zelfs aangeboden met iedereen van de Verenigingsraad te gaan praten. Maar toen ging het al de verkeerde kant op.’ Erik de Zwart zou nooit voor bnn hebben gekozen: ‘Terug naar het publieke bestel, waar Veronica in 1975 redding vond toen radiopiraterij verboden werd? Daar was zelfs Van der Reijden destijds kort over: ‘Geen sprake van!’ Dat zou toch belachelijk zijn geweest?’

De oplossing om met Sky Radio in zee te gaan, kan evenmin genade vinden bij De Zwart. Maar hij was destijds directeur van Radio 10, de zender waarmee Sky oorspronkelijk samen zou gaan na het verkrijgen van de Gouwe Ouwe-frequentie. De Zwart: ‘Toen is Ton Lathouwers van de ene op de andere dag gestopt met onderhandelen. Dat heeft niks met emotie omtrent Veronica te maken. Hij heeft persoonlijk drie miljoen in z’n handje gekregen bij die deal en Sky Radio tien miljoen. Daarvoor heeft Veronica drie procent aandelen in de Sky Radio Group teruggekregen, die niks meer waard zijn, want sinds die samenwerking gaat het steeds slechter met Sky Radio. En in het buitenland maakt Sky ook flink verlies.’

Ton Lathouwers: ‘Toen we onze Gouwe Ouwezender kregen, was het echt de bedoeling om Radio 10 over te nemen vanwege het enorme bereik dat ze via de kabel hadden. Daarna zouden we wel de naam Radio 10 hebben veranderd in Veronica.’ 

Ook dj Bart van Leeuwen weet dat die deal eigenlijk al rond was voordat het naar buiten kwam. ‘Ik heb ze er altijd van verdacht dat het toch wel Veronica zou zijn gaan heten. Ik denk dat Veronica al veel eerder zowel Ton Lathouwers als Erik de Zwart benaderd heeft. Het zou me niks verbazen als uiteindelijk Radio 10 verkocht zou worden aan Veronica.’

Jan Hoogesteijn: ‘Ik wil Ton Lathouwers een hoop credits geven. Natuurlijk is hij er financieel beter van geworden, maar ik voelde bij hem ook heel sterk dat het toch niet zo kon zijn dat de naam Veronica zou verdwijnen. Een dag voor de beslissing zou vallen heb ik tegen hem gezegd: ‘Ik denk niet dat het bnn wordt, maar wanneer het toch bnn wordt zal ik voor een gulden de naam Veronica voor radio overnemen. Ik ga naar de bank toe en start op de kabel een stationnetje onder de naam Veronica.’ Ton riep: ‘Ja, dan doe ik ook mee.’ Het gaat hem niet alleen om het geld, maar ook om de emotie. Ik had het zelf ook niet kunnen verwerken als ik als laatste het licht uit had moeten doen bij Radio Veronica. Ik wilde niet de directeur zijn die het station ten grave had gedragen.’

Dat laatste maakt wel duidelijk dat elke andere oplossing het einde van de meest legendarische radiozender betekend zou hebben. En dat is inderdaad een moeilijk te verteren gedachte. Dat Hoogesteijn veel Blauw Bloed heeft, wordt hier wel duidelijk, want om Radio Veronica te redden, een zender waar niet zijn muzieksmaak gedraaid wordt, moet hij de prioriteiten verleggen. Acht jaar lang heeft hij vooral voor Kink fm gestreden. Maar sinds Hoogesteijn in 2001 ook directeur radio is geworden, moet hij net zo goed voor de belangen van Radio Veronica vechten. Peter Kuipers heeft zich hierover verbaasd: ‘Kink fm was gered bij bnn, echt! Daarover was geen enkele discussie. Personeel en zender zouden ondergebracht zijn binnen de publieke omroep en een veel solidere basis hebben dan nu het geval is.’ Maar om Radio Veronica te redden, moet Hoogesteijn een onzekere toekomst voor Kink fm op de koop toenemen.  Hij had vlak voor de veiling al gezegd dat de stekker wel uit Kink mocht als ze die etherfrequentie niet zouden krijgen. Het had dan geen zin meer om door te blijven strijden op de kabel. ‘Maar die lol gunde ik ze niet bij Veronica’, zegt hij in 2005. ‘Cees van Steijn had wel eens gezegd: ‘Doe dat Kink toch weg. Dat levert nooit wat op.’ Maar ik moest en zou ervoor zorgen dat Kink in veilig vaarwater zou komen.’ En dat zou nog lukken ook.

Radio Veronica is Keihard Terug!

Vanaf 1 juni 2003 heeft Sky Radio de frequentie voor een zender die vooral platen uit de vorige eeuw moet draaien. Dit Radio 103 draait drie weken onder die naam. In die periode vinden de onderhandelingen met Radio 10 plaats, die daardoor enige dagen op de 103fm terugkeert. Maar dan barst de bom en de oud-Veronicanen Erik de Zwart en Ton Lathouwers kunnen elkaar sindsdien niet meer luchten of zien. Nadat de vr instemt om van deze oldies-zender Radio Veronica te maken, wordt afgesproken dat die zender ook per september zo gaat heten. Ton Lathouwers plant een aftrap en haalt daarvoor de Norderney van stal! 29 jaar nadat de laatste woorden van Rob Out daar vandaan waren verzonden: ‘Met het verdwijnen van Veronica sterft ook een beetje de democratie in Nederland. En dat spijt me, voor Nederland.’ Op die historische datum wordt de herlancering gevierd aan boord van het oude zendschip. Lathouwers loopt er rond als redder van Veronica. Er wordt flink met sentiment gesmeten. Veel oud-Veronica-medewerkers zijn aanwezig. Maar niet de eerste Veronica-generatie, die niks van deze zoveelste herstart moet hebben. Lex Harding, Rob Out, Tineke de Nooij, Will Luikinga, ze zullen zich niet laten zien. Wel van de partij is Ome Bull. Als één van de oud-oprichters zal Bull niet snel een feestje overslaan. Maar het lijkt er wel op dat hij zelf ook niet meer weet wie nu met welk deel van het Veronica-erfgoed aan de haal is gegaan. In 1992 had hij ook de aftrap van Radio 538 gedaan. Voor Lex Harding had hij gelijkluidende woorden als elf jaar later voor Ton Lathouwers en de huidige Vereniging.

Op 31 augustus 2003 om zes uur spreekt Ome Bull onder andere de volgende woorden: ‘Weet u wat het mooie is, Veronica is een hele tijd weg geweest, hè? Ze is destijds een hele mooie meid geworden en intussen is ze 29 jaar ouder geworden, denk ik, dus ze is nu tot volle wasdom gekomen. Maar stel je voor dat we die meid kwijtgeraakt waren! Daarom ben ik Sky Radio enorm dankbaar dat zij haar onder hun vleugels hebben genomen, want het leek net alsof ze nooit meer terugkwam en dat is moeilijk te verteren. 29 jaar zijn we weggeweest en dan denk je: zou het nou verdwijnen? Ton, ik ben je reuze dankbaar dat Veronica keihard terugkomt en straks weer te beluisteren is, niet alleen op de kabel maar ook in de ether. Alleen weet ik nog niet op welke golflengte, maar dat horen we straks wel.

En weet je wat het fijne is, de democratie heeft in Holland nou toch weer gewonnen en ik ben reuzeblij dat jij daarvoor de grote stoot gegeven hebt. Daar gaat ie dan, een behouden vaart.’ De sympathieke oude grijze man drukt op een knop en de eerste Veronica-jingles vliegen door de ether.

Deze herstart begint met de laatste geluiden van het slot in 1974: met een langzaam tikkende wekker die steeds harder gaat lopen. Dj Kas van Iersel roept op bezwerende toon: ‘Het is zes uur, 31 augustus 2003. Een historische datum voor het meest legendarische radiostation van Nederland: Veronica.’ Ook Ton Lathouwers heeft dan mooie woorden bij deze aftrap. Iets te mooie woorden, soms. Hij zegt er onder meer dit: ‘Vandaag, 29 jaar later, is het diezelfde democratie die ervoor heeft gezorgd dat Veronica in leven kan blijven. De overheid verstrekte namelijk aan Sky Radio een tweede etherpakket, waardoor Veronica kan blijven bestaan. Een omroep die zoveel teweeg heeft gebracht en die ervoor heeft gezorgd dat we vandaag met z’n allen de keuze hebben uit vele radio- en televisiezenders, hoort natuurlijk ook zelf aanwezig te zijn op radio en televisie. Het had echter niet veel gescheeld of dat Veronica was na 43 roemruchte jaren zelf in stilte verdwenen. Het zijn namelijk hele moeilijke jaren geweest voor het bedrijf Veronica. Maar dankzij de inspanning van velen is het gelukt en blijft Veronica bestaan. Radio Veronica zal voor het eerst sinds 29 jaar weer 24 uur per dag, zeven dagen per week overal in Nederland op elke radio te horen zijn. Het kan toch raar lopen in het leven, hè, maar nu is het Sky Radio zelf die ervoor gaat zorgen dat Veronica weer terugkomt op de radio. En zo, kan je zeggen, is de cirkel weer rond. Ik kan, als oud-Veronica-medewerker, zeggen dat we gigantisch trots zijn dat we mogen werken aan het voortbouwen aan de ongelofelijk succesvolle geschiedenis van Radio Veronica.’ Ook hier moeten we de overdrijving niet te serieus nemen. Lathouwers heeft de zes commerciële jaren, waarin Veronica ook 24 uur, zeven dagen per week, te ontvangen was, even overgeslagen. En overal in het land is ook een overdrijving. Het etherpakket van Veronica bereikt zo’n zestig procent van Nederland. En kabelfrequenties zijn nog lang niet overal binnengehaald. Maar Kas van Iersel zegt wat iedereen aan boord denkt in de openingsjingle: ‘Ze zeiden dat het niet mogelijk was, dat het niet kon. Ze hadden het mis. Veronica komt met de beste eighties- en nineties-hits keihard terug op je radio!’

Bij dit herboren Radio Veronica komen opvallend veel oud- Veronica-stemmen terug. Bart van Leeuwen is één van de eerste gecontracteerde stemmen die voor het eerst in elf jaar weer de naam Veronica op de radio kan roepen. Bart van Leeuwen: ‘Ik heb gezegd dat ik alleen wilde komen als dit Veronica met grote, goede namen zou komen. Jeroen van Inkel moest wel meedoen, dat was echt een voorwaarde voor mij.’ En Bart krijgt zijn zin… Naast Van Inkel komt Peter Teekamp terug. Hij had nog wat bij Radio 192 gedaan maar zat vooral thuis. Hetzelfde geldt voor Yorin voice-over Luc van Rooij, die maar wat graag terugkomt bij Veronica. Ron Bisschop van vroeger VNR verlaat er bnr Nieuwsradio voor. Kas van Iersel doet ook mee als het een sterk team wordt. Hij gaat tevens de jingles voor de zender inspreken. Mix-dj Ben Liebrand komt er in het weekend weer klassiekers uit de jaren tachtig en negentig mixen. En zelfs het onmogelijke wordt realiteit: Adam Curry keert terug op het oude nest. En ook Jamby-kompaan en oud-tv-directeur Unico Glorie gaat er in het weekend maxi-singles draaien.

Een paar mensen van het ‘echte’ Veronica gaan mee naar de blokkendoos van Sky Radio in Naarden, waar de radiostudio naartoe verhuist. Onder hen dj Michiel Veenstra. Hij ontvangt voortaan zijn salarisstrook van Sky Radio. Maar de rol van Jan Hoogesteijn als directeur Veronica Radio is uitgespeeld. Hij blijft directeur Kink fm en wordt in 2006 uiteindelijk bestuurslid van de Vereniging. Zijn terugblik op deze bewogen jaren: ‘Ik heb het vergeleken met een open inrichting met weekendverlof. Maar het is goed dat Veronica is opgeschrikt. Ken je de ziekenhuisserie er? Daar komt wel eens iemand binnen met hartklachten en die defibrilleren ze dan. Dat is met Veronica ook gebeurd. En het is goed afgelopen: Veronica leeft nog. Alleen de manier waarop had wel anders gemogen. Maar het is leerzaam geweest. Ik heb vooral geleerd hoe het niet moet.’

En de televisie ook, sort of…

Voor deze revalidatie plaatsvindt, gaan er nog een paar pittige onderhandelingsmaanden aan vooraf. Het is hard werken voor de twee interim-directeuren. Wat was de inzet voor Peter Kuipers? ‘Voor de deal met SBS zouden wij het Blad gaan inbrengen, alsmede Litho en Digitaal. Daarvoor zouden wij aandelen SBS krijgen. Wij zouden de naam Veronica in licentie geven aan één van hun kanalen, V8. Bij Sky Radio gingen we geld inbrengen en we brachten de naam Radio Veronica in. Daarvoor zouden we ook een pakket aandelen krijgen.’ Die deal draait uit op 3,5 procent aandelen in de Sky Radio Group. Daar heeft Veronica wel bijna tien miljoen euro voor op tafel gelegd. Sky kan de naam Veronica blijven gebruiken. Kuipers: ‘SBS en Sky hebben contractueel ook een dam opgeworpen tegen gerommel in de Vereniging. Dat heeft te maken met de onbetrouwbaarheid van de mensen. Voordat je het weet is er weer één of andere idioot die wat geks gaat doen met dat merk. Niemand vertrouwt het meer na alles wat er hier de laatste jaren is gebeurd. En eerlijk gezegd maak ik me ook zorgen dat de Vereniging nog één keer door iemand te grazen wordt genomen. En nu zo erg dat er echt niets overblijft. Het blijft een kwetsbare club.’

Voordat de tv-onderhandelingen afgerond zijn, volgt er nog veel geharrewar over de waarde van Veronica, de merknaam, het Blad en de andere bedrijfsonderdelen. Kuipers en Van Steijn willen beloond worden met zo’n twaalf procent aan aandelen SBS. De Nederlandse SBS-groep wil met haar Nederlandse mede-aandeelhouders op acht tot negen procent eindigen. Vooral over de waarde van het Magazine volgt veel gestoei. Veronica gooit ook nog haar skybox in de verkoop. Uiteindelijk moet tijdens onderhandelingen bij Fons van Westerloo thuis Cees van Steijn zelfs zijn bretels in de strijd werpen om SBS tot tien procent aandelen te verleiden. Van Steijn: ‘We kwamen er niet uit. Misschien konden we het met wat humor redden. Ik deed mijn onderbroek in de aanbieding. Toen zei een SBS’er dat hij mijn bretels wel mooi vond. Ik begon mijn bretels los te knopen en toen was het rond. Daarmee dichtten we het laatste gaatje tot die tien procent. Die laatste tiende procent is nooit inhoudelijk ingevuld, ha ha.’

Fons van Westerloo blikt terug: ‘De onderhandelingen waren best spannend. Het was als in een jongensboek. Boven bij mij thuis zaten wij over de inhoud van de fusie te praten, beneden werd er met aandelen geschoven. Cees van Steijn was al om. Die zou in die nieuwe constructie commissaris worden, die had dus al een mooi baantje geregeld. Het heeft wel veel verschil gemaakt dat er ook een andere voorzitter zat dan Van der Reijden. Die Joris was een keurige jongen, oogt nog behoorlijk fris, houdt veel van zijn familie. Dat sfeertje was daardoor wel anders. Nu had ik nog steeds veel moeite om het aan de buitenlandse SBS-bazen uit te leggen, hoor. Die Amerikanen en Zwitsers met wie ik samenwerkte waren soms wanhopig. Ze begrepen niets van die besturen en die Verenigingsconstructie. Dat hier geen aandeelhouders zitten maar goedwillende amateurs die het leuk vinden om eenmaal in de zoveel tijd tegen een gering presentiegeld met z’n allen omroepbestuurtje te spelen. Voor mij was wel duidelijk dat als Veronica eenmaal binnenboord zou zijn, het met die gekkigheid afgelopen moest zijn. Dat bestuur moet op afstand staan, zij hebben veel te veel laten gebeuren. Veronica was echt aan het knoeien geweest en lag op zijn knieën. Het blad was hun enige asset. Voor SBS was het Blad de hoofdprijs. Dat zagen ze goed. Ik heb me laten vertellen dat alleen het eerste jaar al zestien miljoen euro winst gemaakt is. Waarmee SBS ineens een grotere uitgever is dan mede-aandeelhouder De Telegraaf, ha ha.

De persoonlijke inbreng van de persoon Fons van Westerloo blijkt bijzonder belangrijk. Het gaat weliswaar om grote internationale mediabedrijven die elkaar proberen te vinden, maar uiteindelijk gaat het vooral om een persoonlijke klik en een goed gevoel bij de verantwoordelijken. Als die ontbreken, gaat ook dit soort grote deals niet door. Die persoonlijke binding loopt tijdens de onderhandelingen gevaar. Van Westerloo: ‘In die onderhandelingsperiode werd ik door de hmg gevraagd daar te komen werken. Ik heb daar ja op gezegd maar dat heb ik bewust lang geheimgehouden. rtl heeft daar loyaal aan meegewerkt. Bij SBS waren ze als de dood dat als mijn overstap bekend zou worden, de Veronicanen alsnog zouden opstappen. Ik zag die deal ook echt zitten en wilde dat netjes afmaken. Tot op het laatste moment heb ik daar met hart en ziel aan gewerkt. Toen moest ik het Veronica-bestuur vertellen dat ik wegging. Dat was best zwaar. Ik was een beetje de motor achter die hele fusie geweest en de mensen voelden zich toch een beetje genomen. Daarna kwamen er nieuwe bewindvoerders bij SBS. Alles werd veel zakelijker. Zij kijken alleen naar de aandelen. Ze kijken niet naar Veronica zoals dat zou moeten. Ze hebben daar niet het juiste gevoel bij en dat hoort wel bij een zender als Veronica.

Veronica komt even niet meer naar je toe

Tijdens deze onderhandelingsmaanden is het zelfstandige Veronica nog steeds te zien op tv. Weliswaar wordt eind april al flink het mes gezet in de veertien nieuwe programma’s van Bert van der Veer. ‘Veronica’s second chance tv’ wordt het handig genoemd. Herhalingen, compilaties en goedkope buitenlandse series en films vullen nu het eigen kanaal. Rayon Oost zit echter niet stil. Henk Klomp en de zijnen kunnen het niet aanzien en drukken T-shirtjes met de tekst ‘Veronica op 11’. Die 11 komt ook in het logo en er komen spotjes en advertenties. Maar het blijkt toch niet de onvindbaarheid van de zender of het te ver weg geprogrammeerd staan, te zijn. De kijkers blijven gewoon weg omdat ze ook dit Veronica niet bijzonder vinden. De programmering van Veronica op 11 verdwijnt in het Veronica Magazine zelfs naar de kleinelettertjespagina’s tussen de buitenlandse stations.

De lopende tv-uitzendingen stoppen uiteindelijk in alle stilte op zondag 14 juli 2003. Ook het Veronica Magazine laat het vrijwel ongenoemd. In een minikadertje op pagina 17 wordt er gemeld dat de Veronica-programmering ophoudt. Maar in een veel groter verhaal op diezelfde bladzijde staat er ‘Weer keihard de lekkerste’ en wordt er al vooruitgekeken naar de samenwerking met SBS. Het laatst aangekondigde programma zou een herhaling van Moonlighting moeten zijn. Maar er wordt doodleuk een concert van Santana herhaald. Daarna gaat de zender op zwart en dat was het dan. Niemand die het gezien heeft. Het laatste zelfstandige tv-avondje van Veronica noteert een amper meetbaar marktaandeel. En niemand die erom maalt…

Waarom zijn de uitzendingen nog zo lang doorgegaan? Eindverantwoordelijke Peter Kuipers: ‘Al het geld was al geïnvesteerd in die net gestarte herlancering. Financieel maakte het dus niets uit, want het waren allemaal langlopende afspraken. Het advies van onder anderen John de Mol was om niet meteen te stoppen, maar even te kijken wat er zou gebeuren. Wij gingen akkoord onder de voorwaarde dat er geen enkele langlopende afspraak meer werd gemaakt. De dames en heren van de uitgeverij reageerden weer gepikeerd. ‘Zie je wel, ze zeggen iets maar ze doen het niet. Het geld stroomt de poort uit.’ Het werd pas pijnlijk toen duidelijk was dat er meer merkschade kwam van blijven uitzenden dan van stoppen. Een merkenspecialist maakte ons duidelijk dat het publiek dit nog als een foutje van Veronica zag. Maar langer doorgaan met die flauwe seksprogramma’s zou echt schade toebrengen aan het merk. Besloten werd Veronica vervroegd van het scherm te halen. Daarna moesten we alle contracten afbreken, zoals een gehuurd pand en een satellietverbinding, allebei voor drie jaar.’ 

Interne opruiming

Het zijn niet de enige contracten die afgekocht moeten worden. Veronica heeft onder aanvoering van Willem van der Meer een restaurant in hartje Amsterdam gekocht. Een prachtig, groot en kapitaal pand op een A-locatie, geschikt voor horeca en concerten. De toenmalige voorzitter wilde er een restaurant onder de naam Harkema vestigen. ‘Wat moeten we hier nu mee? Is dat een kernactiviteit voor Veronica? Volgens mij hebben we nog een paar andere problemen’, zou Cees van Steijn bij binnenkomst roepen als hij over het kostbare project hoort. ‘Ze stonden op het punt zestig man personeel aan te nemen. Er lag een negatief advies vanuit de Vereniging, toch heeft Willem dat plan doorgezet.’

‘Ronduit belachelijk, er was niet eens parkeerplek in de buurt’, zou Fons van Westerloo erover zeggen. De interim-mannen verkopen het pand tegen bijna een miljoen euro verlies. Zoals alles wat ze wegdoen of afkopen alleen maar geld kost. ‘Eeuwig jammer dat ze dat hebben weggedaan’, zegt Van der Meer echter. ‘Dat was een goede investering en had een fantastische uitstraling.’ Er wordt ook gekeken of het niet zo succesvolle raceblaadje dat Veronica uitgaf, Veronica Race Support wel moet worden voortgezet. En er zijn nog meer gekke dingen in het bezit van Veronica. De omroep heeft ook een skybox gekocht in het Ajax stadion. Leuke plek om relaties te ontvangen, maar zinvol? De interim-mannen hadden die skybox maar betaald, op die paar ton zou het ook niet aankomen. Maar na de deal met SBS wordt dit onderdeel ook verkocht.

Er zijn nog meer problemen die opgelost dienen te worden. Peter Kuipers: ‘Onze onderhandelingspositie werd niet echt versterkt door alle informatie die naar SBS werd gelekt door Veronica-medewerkers die al voor SBS hadden gekozen. Hierbij ging het met name om medewerkers van het Blad. Dat heeft Veronica veel geld gekost. Ook bij het afhandelen van al die langlopende contracten die Willem van der Meer de Walcheren had afgesloten, hadden we geen onderhandelingspositie. Dat was zo afgedicht, daar konden we niet onderuit. We moesten ze allemaal afkopen. Dat heeft ruim vijftien miljoen euro gekost.’ Naar verluidt heeft Paul Brinks van het productiemaatschappijtje The Works dan al 8,5 miljoen mogen bijschrijven op zijn bankrekening. De prachtige radiostudio’s worden doorverkocht aan Sky, alwaar ze deels weer worden gebruikt door Radio Veronica.

Dan zijn er de afkoopsommen voor de gewezen bestuursleden. Willem van der Meer de Walcheren heeft vierhonderddertigduizend gulden meegenomen, communicatiechef Hans van der Veen driehonderddertigduizend euro.. Peter Hoogendoorn verlaat Veronica pas eind 2003, ook met medenemen van een aanzienlijk bedrag. Overigens is het hier SBS die moet betalen, omdat Hoogendoorn is ‘overgenomen’ van Veronica maar toch geen baan aangeboden krijgt. Bert van der Veer kreeg vierhonderdvijftigduizend euro mee. De gewezen tv-dokter komt wel rijker maar niet ongeschonden uit het tv-debacle. Van der Veer: ‘Ik heb wel een jaar nodig gehad om ervan te herstellen. Mijn imago was beschadigd. Op mij wordt teruggekeken als de big spender die de verkeerde beslissing nam. Op een gegeven moment werd ik benaderd of ik programmacoördinator van Nederland 3 wilde worden. Maar op de eerste vergadering werd gezegd: Die pornokoning van Veronica willen we hier niet hebben. Ik wist niet dat het zo erg was, dat ik zo werd gezien.’ Peter Kuipers over het werk van Bert: ‘Het contract met Van der Veer was voor vijf jaar aangegaan. Dat was vlak voordat ik binnenkwam getekend. Maar dat contract had natuurlijk voor niet langer dan zes maanden moeten zijn. Dit was geen zakelijke beslissing geweest. Vanuit zakelijk perspectief begreep ik waarom Bert van der Veer dit zo had geregeld. Maar vanuit gevoelsmatig perspectief had ik er een probleem mee. Hij wist dat het niet zo lang kón duren en heeft het dus voor het geld gedaan. Veel partijen hebben gebruik en misbruik gemaakt van de onzakelijke instelling van én Willem van der Meer de Walcheren én het bestuur.’

De man die met het meeste geld het pand kon verlaten, was directeur Jan Bruins. Bijna zeven euroton mag de grote onbekende voor de buitenwacht toucheren. Wat de vraag oproept waarom deze meneer het meeste waard zou zijn. Van der Reijden vindt het belachelijk dat Bruins zoveel geld meekrijgt. ‘Daar waren geen contractuele afspraken over gemaakt. Dat is dus geen afkoopsom, dat is zwijggeld. Kennelijk weet Bruins te veel over Veronica.’ In het zakenblad Quote wordt een onbevestigde roddel gepubliceerd waar een verklaring in zou kunnen schuilen. Jan Bruins zou tijdens een tripje van de Verenigingsraad naar Japan getuige zijn geweest van een seksuele escapade van twee bestuursleden. Om hem stil te houden zouden deze mensen Bruins vervolgens directeur gemaakt hebben. En hoewel iedereen aan zijn talenten als baas twijfelde, heeft hij tot en met zijn afkoopsom profijt van wat hij in een hotelkamer in Kyoto mocht zien. Het klinkt als een typisch Veronica-verhaal. Maar alle betrokkenen ontkennen het. Joris Hillebrand zegt erover: ‘Het is een verzinsel, een dieptepunt in een reeks pogingen mensen te beschadigen in de pers. Aan Jan Bruins is geen cent meer uitbetaald dan waar hij contractueel recht op had, al was dat inderdaad een groot bedrag.’

Is er zicht op wat deze woelige jaren Veronica verder hebben gekost? Dit is de lezing van bestuurslid en Magazine-hoofdredacteur Michael Kroonbergs: ‘In december 2002 had Veronica 55 miljoen euro in kas. Was er niet ingegrepen in 2003, dan zou het eind van dat jaar de kas leeg geweest zijn. Door dit ingrijpen resteert er nog tien tot vijftien miljoen euro. Er is dus veertig miljoen euro doorheen gejaagd in nog geen jaar tijd. Dat heeft het interim-bestuur onder aanvoering van Joris Hillebrand laten gebeuren. Ze zouden een nieuw bestuur en een nieuwe directeur zoeken en dat hebben ze niet gedaan. De vr heeft dit beleid goedgekeurd en zij zijn daarom medeverantwoordelijk voor deze catastrofe. Zij zijn gered door de belangstelling van SBS voor het Veronica Magazine. Hetzelfde Magazine waarvan rayoncommissaris Henk Klomp heeft gezegd dat die mensen Veronica kapot probeerden te maken.’ De afgevallen voorzitter Joris Hillebrand bestrijdt deze lezing: ‘Laten we nu eens in de jaarrekeningen kijken hoe het echt zit. Deze zijn door een accountant gecontroleerd en gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel en dus openbaar. Eind 2002 bedroeg het werkkapitaal 43,4 miljoen euro. Eind 2003 was dat 20,9 miljoen euro. Dat is dus een afname van 22,5 miljoen euro, wat van een heel andere orde is dan veertig miljoen. Natuurlijk is het veel geld, maar niet ongewoon voor een eerste jaar van een nieuwe televisiezender. Kijk maar wat het eerste jaar van Talpa heeft gekost. Het merendeel van het geld is echter besteed aan verplichtingen die al door Willem van der Meer de Walcheren waren aangegaan of aan de afkoop van die meerjarige verplichtingen.’

Waar de restjes heen gaan…

Zij die overblijven, waar gaan zij heen? De Vereniging trekt zich terug uit het pand van de uitgeverij aan de Olympia en verhuist naar de voormalige werkplek van Veronica Litho, op de Larixlaan. Het gebouw werd door Rob Out & Co begin jaren tachtig gebruikt en is het laatste onroerend goed in Hilversum dat nog Veronica-bezit is. Dit wordt nu het clubgebouw van de Vereniging en de Holding. De interim-directie zal hiervandaan de verdere afhandeling van de verkoop van alle bedrijfsonderdelen begeleiden.

Voor het personeel van het Magazine verandert er veel. Ze komen nu in dienst van SBS. Daar stapt Fons van Westerloo net op om naar de hmg te gaan. Zijn kompaan Bart in ’t Hout gaat vervolgens reorganiseren bij de Veronica Uitgeverij. Fons is daar niet gelukkig mee. ‘Ondanks alle stormen binnen Veronica is het Blad de motor gebleven waardoor Veronica is blijven draaien. Ik vond dat je daarom rekening moest houden met de jongens van het Blad. Ik was nog niet weg bij SBS of Bart kickte de drie topmensen bij de uitgeverij op straat.’ Kuipers snapt SBS wel. ‘Het blad was nog niet verkocht aan SBS of binnen een maand werden directeur, hoofdredacteur, assistent en de onbetrouwbare secretaresse van Van der Reijden eruit gezet. Die directeur, Marcel ten Holte, was vlak voor zijn ontslag nog even gepromoveerd dus die kreeg een enorme afkoopsom mee. Al die mensen hebben de hele tijd dat wij er waren voor onrust gezorgd in het bedrijf. Dat is natuurlijk niet zomaar, dat SBS die mensen eruit zet. Daarna is er rust gekomen bij Veronica Magazine. Ze hebben bij SBS nu ook geen last meer van oude voorzitters die via die gasten van de uitgeverij nog proberen hun gram te halen. Van der Reijden en Van der Meer, al die oude partijen zijn er nu uit.’ Het blad wordt inmiddels door ruim vijftig mensen minder gemaakt. Dat kan dus wel. Erkent ook de gewipte hoofdredacteur Michael Kroonbergs. ‘De personele bezetting is redelijk royaal geweest voor één blad. Maar dat was ook nooit een probleem geweest. We verdienden meer dan genoeg. Er was geen noodzaak te snijden. Het is een beetje historisch zo gegroeid. Met de redactie, de sales, Veronica Digitaal, het Lithobedrijf en de ledenadministratie waren we met een mannetje of 120.’ Hiervan haalt een deel dus niet de overstap naar SBS.

Onderzoeken naar misstanden

Na al deze heftige tijden kan het geen kwaad nog eens uit te zoeken waar, waarom en bij wie het nu al die jaren zo uit de hand is gelopen bij Veronica. Niemand blijft daarbij gespaard. Vanaf dat Veronica commercieel is gegaan, zijn alle eindverantwoordelijken wel ergens de mist ingegaan. Kuipers: ‘De uitgeverij had gedreigd met een onderzoek door de Ondernemingskamer naar alle financiële transacties. Dat vonden wij een prima idee, we hadden niets te verbergen. Intussen begon ik de verhalen aardig zat te worden over dat wij waarschijnlijk rondom rijk dit pand weer zouden verlaten. Er werd gezegd dat wij betaald zouden worden in aandelen uitgeverij of dat we het Lithobedrijf als beloning zouden krijgen. Ik begrijp dat ook een beetje, want er is veel gebeurd hier. Er hebben nooit echte ondernemers aan het roer gestaan. Daardoor is Veronica in haar groei gestopt. Hier heerste een cultuur van ruzies, liegen en manipuleren. Gevoed door Van der Reijden. Hij was een machtswellusteling die tegenstanders nodig had. Hij haalde Pieter Porsius naar de hmg en binnen de kortste keren liet hij hem weer vallen. Dat maakte hem geen reet uit. Maar wat de top doet, gaat de rest ook doen. Zijn gemanipuleer werd overgenomen en door zijn opvolgers voortgezet. Door die bedrijfscultuur is het zo slecht afgelopen met Veronica.’

Het onderzoek van de Ondernemingskamer komt er niet, de vakbonden zetten die aanvraag niet door. Wel gaat het onderzoeksbureau kpmg een accountantsrapport maken over alles wat er gebeurd is sinds het commercieel gaan in 1995. Maar als in september 2003 Cees van Steijn in een interview in de Volkskrant alvast een paar voorlopige conclusies deelt met de lezers, zijn de poppen aan het dansen. Van Steijn zegt: ‘Onder Willem van der Meer de Walcheren werd ruim 12,4 miljoen uitgegeven aan een tv-avontuur dat op illusies was gebaseerd. Ook zijn er voor 35 miljoen langlopende verplichtingen aangegaan.’ In hetzelfde interview denkt Van Steijn dat tijdens het hmg-avontuur onder Van der Reijden 8,1 miljoen euro verlies is geleden.

Hij dicht aan Jan Bruins het verbranden van ruim twaalf miljoen euro toe. De krant zelf had al eerder berekend dat er onder Bruins 41 miljoen euro weggegooid is. Wanneer de voormalige voorzitters Van der Reijden en Van der Meer de Walcheren het artikel lezen, steigeren en protesteren ze tegen deze aannames. Ze weten vervolgens de openbare publicatie van het rapport te voorkomen. kpmg durft het niet naar buiten te brengen, bang voor juridische acties van de ex-voorzitters. Nog altijd is de officiële uitkomst geheim. Wel zegt Kuipers: ‘Uiteindelijk kregen we een vodje van zeven kantjes met wat algemeenheden gepresenteerd. Daarin werd vooral de opdracht nog eens geformuleerd en stonden er wat dooddoeners als ‘er is veel geld uitgegeven en veel vanuit het gevoel geredeneerd.’ Ja, dank je de koekoek! De angel was uit het rapport gehaald. Maar of we wel even negen ton wilden ophoesten voor dat onderzoek. Belachelijk! Daar loopt nog een procedure over.’ Na het vertrek van de interimdirectie komt het hele rapport alsnog bij Veronica binnen. Maar de uitkomst blijft evengoed geheim. Hillebrand legt uit: ‘In het vertrouwelijke stuk werd met een aantal publiekelijk gemaakte aantijgingen aan ons adres de vloer aangeveegd. Maar we konden ons ‘gelijk’ niet wereldkundig maken. Bij de heren van kpmg regeerde de angst voor Joop van der Reijden. Wij vonden dat als we betalen voor een duur rapport, we ook zelf mogen weten wat we met de inhoud doen. Dát was de reden dat we niet het volledige bedrag wilden betalen.’  

Veronica is dood, lang leve de Veronica Holding!

Wat rest er wél van Veronica na al deze nare affaires? Peter Kuipers legt uit hoe de zaken nu verdeeld zijn: ‘De Veronica-bedrijven werden uit de Vereniging gehaald en in een Holding gestopt. Dat is een paraplu waar alle Veronica-bedrijven onder vallen. De Vereniging Veronica is honderd procent eigenaar van de Holding. De Holding heeft aandelen in SBS en in Sky. Eén van de bedrijven is de merken-bv. Die merken-bv heeft de naam Veronica in bruikleen verstrekt aan Sky en SBS. Een Raad van Commissarissen praat met SBS en Sky over de samenwerking. Het zijn tenslotte twee verschillende bedrijven. Zij controleren of de naam Veronica goed gebruikt en gevoed wordt, bedenken gezamenlijke acties, ook met het Magazine. Naar buiten toe moet dan het beeld bestaan dat Veronica nog steeds één bedrijf is. Dat is onderzocht en dat denken mensen ook nog steeds.’

Kan Veronica nooit meer zelf radio of tv maken? Kuipers: ‘Er is ook helemaal geen expertise hier, dus dat moet je niet willen. Als de Vereniging Veronica uiteindelijk weer iets zelf wil doen, dan kan dat. Maar niet onder de naam Veronica, want die is verkocht. Wat wel zou kunnen, is bijvoorbeeld Kink Televisie. Er is nog veel geld overgebleven bij de Vereniging, in de vorm van aandelen en kapitaal. En dat is gelijk het gevaar. De grote angst is dat hier weer een of andere gek voorbijkomt die ze weer in een avontuur meesleept. Het medialandschap blijft niet zoals het nu is. Gelukkig was men voor onze komst al begonnen het bedrijf los te koppelen van de Vereniging. Die Vereniging kun je zo ontzettend makkelijk naar je hand zetten, want daar zitten mensen die vanuit de emotie opereren, en dus minder zakelijk zijn. Als daar een voorzitter is die altijd weet te manipuleren, dan heeft die de macht in het bedrijf. Van der Reijden en Van der Meer wisten daarvan dankbaar gebruik te maken. De voorzitter bepaalde of er tien miljoen naar Rusland of Suriname werd gestuurd. Niemand die hem daarop heeft aangesproken of heeft afgerekend. Met het bestuur valt heel goed te praten, maar zo’n Vereniging is toch een vereniging.’

Op 1 september is uiteindelijk de hele zaak beklonken. Radio Veronica is dan weer in de lucht. En V8 wordt per 20 september 2003 hernoemd in Veronica. Een hele verbetering, blikt Kuipers tevreden terug. ‘Het is een enorme vooruitgang, waar Veronica nu is. Voor mij als interim-manager is het een goed resultaat. Het probleem is opgelost. De anarchie is weg. En de mensen zijn allemaal in dienst gebleven of zijn bij een andere werkgever ondergebracht.’ Voorzitter Joris Hillebrand denkt dat het zo heeft moeten gaan als het is gegaan. ‘Het is behoorlijk dramatisch verlopen, maar ik denk wel dat het nodig is geweest. Er bestond binnen de Vereniging een enorme weerzin tegen de grote tvconcerns. We moesten en zouden het zelf doen. We moesten op onze bek gaan. Zolang dat niet gebeurd was, zou er niet de bereidheid geweest zijn alsnog deze alliantie aan te gaan.’ Kuipers: ‘Het is aan de specialisten om het merk nu weer verdieping te geven. Maar in de commerciële wereld gaat het vooral om investeren op de korte termijn. En dat is jammer, want Veronica heeft een langetermijninvestering nodig. De Vereniging echter is blij dat ze uit deze ellende is. Ze hebben wel moeite met het vinden van een nieuwe richting.’  

Oud-voorzitter Van der Reijden is veel minder enthousiast over de afhandeling door Kuipers & Van Steijn: ‘Was het, gegeven het feit dat Veronica niets, maar dan ook niets meer te zeggen had over de bedrijfsvoering van het radio- en televisiekanaal – iets wat altijd bovenaan het eisenpakket van de Verenigingsraad heeft gestaan – niet veel voordeliger geweest als de naam – tegen betaling! – in licentie zou zijn gegeven en de uitgeverij en het Lithobedrijf in eigen hand waren gebleven?’ Dat waren de enige twee winstgevende onderdelen van Veronica die dus volgens hem onterecht ook in de deal zijn betrokken. Joop: ‘Een ietsje meer relativiteitsgevoel zou de zo tevreden ‘interimmers’ zeker gepast hebben.’ Omdat de Vereniging zelf vrijwel niets meer te zeggen heeft over de Veronica-zenders, hebben sommige bestuurders ook spijt van de huidige constructie. Maar Van Steijn zet die gedachte uit hun hoofd: ‘Er zitten inderdaad mensen die het gewoon terug willen draaien. Mag ik jullie één praktisch advies geven? Voordat jullie daar weer ideeën in gaan ontwikkelen, lees de overeenkomsten. Het zal niet gaan.’ Maar ja, dat zegt een tijdelijke bestuurder die volgens de vr geen Blauw Bloed had. Een man die eerder had voorgesteld de hele Vereniging op te heffen en er een stichting van te maken. Eén zekerheid is er wel: Niets is voor altijd, bij Veronica…